فرزاد تقدسی نیا؛ زهرا قهرمانی؛ طاهر برزگر؛ میترا اعلایی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنش کم‌آبیاری در مراحل مختلف رشدی بر رشد، عملکرد و کیفیت دو توده خربزه ایرانی آزمایشی در قالب کرتهای دوبار خرد شده بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کم آبیاری در سه سطح (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی، مرحله تنشدهی در دو سطح (مرحله ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تنش کم‌آبیاری در مراحل مختلف رشدی بر رشد، عملکرد و کیفیت دو توده خربزه ایرانی آزمایشی در قالب کرتهای دوبار خرد شده بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کم آبیاری در سه سطح (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی، مرحله تنشدهی در دو سطح (مرحله گلدهی و بیست روز بعد از گلدهی) به عنوان کرت فرعی و توده خربزه در دو سطح (خاتونی و ایوانکی) به عنوان کرت فرعی- فرعی بودند. نتایج نشان داد تنش کم آبیاری در هر دو مرحله باعث کاهش شاخصهای رشدی و عملکردی شد. کمترین میزان سطح برگ، طول بوته، عملکرد بوته(kg 72/6)، عملکرد بازارپسند بوته (kg 47/5)، درصد گوشت میوه (% 7/50) و ویتامین ث (mg/100ml 48/1) در شرایط تنش در مرحله گلدهی و آبیاری با 60 درصد نیاز آبی حاصل شد. بیشترین مواد جامد محلول توده خاتونی (%04/12)، و توده ایوانکی (% 42/11) در مرحله گلدهی همراه با کم‌آبیاری 80 درصد نیاز آبی حاصل گشت.بیشترین کارایی مصرف آب توده ایوانکی در مرحله گلدهی و توده خاتونی در مرحله 20 روز پس از گلدهی تحت شرایط کم‌آبیاری80 درصد نیاز آبی مشاهده شد. توده ایوانکی نسبت به کمآبی متحمل‌تر بود. با توجه به نتایج، اعمال تیمار کم آبیاری 80 درصد نیاز آبی در مرحله گلدهی همراه با کاهش 61/6 درصد عملکرد میوه، موجب بهبود مواد جامد محلول میوه و صرفهجویی 40 درصدی آب آبیاری گردید.
میثم الیاسی مقدم؛ طاهر برزگر؛ زهرا قهرمانی
چکیده
به‌منظور بررسی آثار نفتالین استیک اسید و تراش بوته بر رشد، عملکرد و کیفیت میوۀ خربزۀ توده خاتونی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعۀ پژوهشی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول‌پاشی نفتالین استیک اسید در سه سطح (25،50 و 100 میلیگرم در لیتر در مرحلۀ چهار تا شش برگی و تشکیل ...
بیشتر
به‌منظور بررسی آثار نفتالین استیک اسید و تراش بوته بر رشد، عملکرد و کیفیت میوۀ خربزۀ توده خاتونی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعۀ پژوهشی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول‌پاشی نفتالین استیک اسید در سه سطح (25،50 و 100 میلیگرم در لیتر در مرحلۀ چهار تا شش برگی و تشکیل میوه) و تیمارهای هرس شامل تراش بوته بود. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی NAA سبب افزایش مقدار مواد جامد محلول در میوه شد و مقدار مواد جامد محلول از قسمت دم میوه به سمت نوک میوه افزایش یافت. بیشترین سطح برگ، عرض میوه و ضخامت گوشت میوه در تیمار100 میلیگرم در لیتر NAA در مرحلۀ تشکیل میوه مشاهده شد. کاربرد NAA مدت رسیدن میوه را کاهش داد. بیشترین تعداد میوه در بوته و عملکرد کل در تیمار NAA 50 میلیگرم در لیتر در مرحلۀ چهار تا شش برگی به دست آمد. همچنین بیشترین وزن متوسط میوه و عملکرد بازارپسند در تیمار تراش بوته حاصل شد. با توجه به نتایج میتوان محلول‌پاشی 100 میلیگرم در لیتر NAA در مرحلۀ تشکیل میوه را روشی جایگزین برای عمل تراش بوتهها که کارd وقتگیر و هزینهبر است پیشنهاد کرد.
مجتبی دلشاد؛ طاهر برزگر؛ عبدالکریم کاشی؛ کمال‌الدین حق‌بین
چکیده
به منظور مطالعه روابط منبع- مخزن در گیاه خربزه و ارزیابی اثرات تنش کمآبی و محل نگهداری میوه روی ساقه بر عملکرد و صفات کمی و کیفی میوه، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات باغبانی دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در نقطه پتانسیل ...
بیشتر
به منظور مطالعه روابط منبع- مخزن در گیاه خربزه و ارزیابی اثرات تنش کمآبی و محل نگهداری میوه روی ساقه بر عملکرد و صفات کمی و کیفی میوه، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات باغبانی دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در نقطه پتانسیل ماتریک 50- ، 65- و 75- سانتی‌بار)، چهار سطح تراش (نگهداری میوه در گره‌های دوم، چهارم، هفتم و شاهد بدون تراش) و دو توده خربزه ایرانی (زرد‌جلالی و سوسکی‌سبز) بود. نتایج نشان داد که وزن میوه و عملکرد تحت تاثیر تنش کمآبی قرار گرفت و کمترین مقدار وزن میوه و عملکرد در تنش دوم (شروع آبیاری در نقطه پتانسیل 75- سانتی بار) بدست آمد. میوه‌های نگهداری شده در گره هفتم، بیشترین وزن میوه و عملکرد کل را نشان دادند. تنش کم آبی سبب افزایش ماده خشک میوه گردید. همچنین توده زرد‌جلالی در مقایسه با سوسکی‌سبز دارای درصد ماده خشک و سفتی گوشت میوه بالایی بود. بیشترین درصد مواد جامد محلول در تنش اول (شروع آبیاری در نقطه پتانسیل 65- سانتی بار) مشاهده شد. محتوای فروکتوز و ساکارز به ترتیب در شرایط تنش دوم و اول حداکثر بودند. میوه‌های گره هفتم بالاترین درصد مواد جامد محلول و سطوح فروکتوز و ساکارز را به خود اختصاص دادند. سطح گلوکز در میوه‌های گره چهارم حداکثر بود. تیمار تنش کم آبی دوم باعث پیشرسی میوه (9/36 روز) در مقایسه با آبیاری معمولی(شروع آبیاری در نقطه پتانسیل50- سانتی بار) و تنش اول گردید. میوه‌هایی که در گره دوم رشد یافتند چهار روز زودتر از گیاهان بدون تراش به مرحله برداشت رسیدند. تنش کمآبی تولید کل مواد فتوسنتزی را کاهش داد و شیرینی میوه‌ها را بهبود بخشید. همچنین تنش کمآبی و تراش بوته باعث پیشرسی محصول گردید.
سیداحسان فیضیان؛ حمید دهقانی؛ مختار جلالی جواران؛ عبدالمجید رضایی
چکیده
خربزه یک گیاه اقتصادی و مهم است و ایران از مراکز مهم تنوع برای این محصول به شمار می‌رود. به منظور بررسی چگونگی عمل ژنها، وراثت‌پذیری و برآورد تعداد عوامل موثر در کنترل ژنتیکی عملکرد و برخی از صفات مرتبط با آن در خربزه، نسل‌های 1P، 2P، 1F، 2F، 1BC و 2BC حاصل از تلاقی‌های میرپنجی × تاشکندی و میرپنجی × عباسعلی تهیه و در شرایط مزرعه و در قالب ...
بیشتر
خربزه یک گیاه اقتصادی و مهم است و ایران از مراکز مهم تنوع برای این محصول به شمار می‌رود. به منظور بررسی چگونگی عمل ژنها، وراثت‌پذیری و برآورد تعداد عوامل موثر در کنترل ژنتیکی عملکرد و برخی از صفات مرتبط با آن در خربزه، نسل‌های 1P، 2P، 1F، 2F، 1BC و 2BC حاصل از تلاقی‌های میرپنجی × تاشکندی و میرپنجی × عباسعلی تهیه و در شرایط مزرعه و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کاشته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین نسل‌ها از نظر صفات مطالعه شده وجود دارد. در تلاقی تاشکندی × میرپنجی، برای صفات عملکرد و عملکرد قابل قبول هتروزیس مثبت و معنی‌دار نسبت به والد برتر مشاهده گردید (76/13 درصد و34/27 درصد). تجزیه میانگین نسل‌ها برای صفات با استفاده از مدل شش پارامتری نشان داد که در تلاقی تاشکندی × میرپنجی مدل ساده افزایشی – غالبیت در توجیه نحوه عمل ژنها در همه صفات بررسی شده، به غیر از روز تا رسیدگی و طول میوه کفایت می‌کند. با استفاده از 6 نسل این تلاقی مشخص شد که در کنترل صفات عملکرد و عملکرد قابل قبول هر دو اثرات افزایشی و غالبیت نقش دارند، ولی اثرات اپیستازی نقشی نداشتند. در تلاقی میرپنجی × عباسعلی آماره کای‌اسکور و نیز آزمونهای مقیاس بیانگر عدم کفایت مدل ساده افزایشی- غالبیت در کنترل صفات بررسی شده بود.
طاهر برزگر؛ مجتبی دلشاد؛ عباس مجدآبادی؛ عبدالکریم کاشی؛ ژاله قشقایی
دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 357-363
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش کمآبی بر عملکرد، شاخصهای رشد و مقاومت به خشکی خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در پتانسیل ماتریک 50-، 65- و 75- سانتی‌بار) و دو توده خربزه ایرانی (زرد جلالی و سوسکی سبز) بود. در طول دوره رشد صفات سطح ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش کمآبی بر عملکرد، شاخصهای رشد و مقاومت به خشکی خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (شروع آبیاری در پتانسیل ماتریک 50-، 65- و 75- سانتی‌بار) و دو توده خربزه ایرانی (زرد جلالی و سوسکی سبز) بود. در طول دوره رشد صفات سطح برگ، هدایت روزنهای و پرولین و در زمان برداشت طول و قطر ساقه، وزن متوسط میوه و عملکرد اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری بر سطح برگ، طول ساقه، تجمع پرولین، وزن متوسط میوه و عملکرد تأثیر معنی‌داری داشتند و تنش کمآبی باعث کاهش وزن متوسط میوه و عملکرد خربزه گردید. کمترین سطح برگ ( mm231533)، طول ساقه ( cm56/258)، وزن متوسط میوه (1/2898 گرم) و عملکرد ( t/ha96/57) و بیشترین مقدار پرولین (mg/g FW 455/1) در تنش شدید (شروع آبیاری در 75- سانتی‌بار) حاصل شد. از نظر صفات مورد مطالعه در بین دو توده خربزه تفاوت چشمگیری مشاهده نشد.
محمدرضا ناروئی راد؛ محمد علی شیرازی خرازی؛ احمد پهلوان روی
دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1388
چکیده
به منظور بررسی روابط عملکرد و اجزای آن با روش‌های آماری چند متغیره، تعداد 25 توده خربزه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک - زابل در قالب طرح مربع لاتیس در 2 تکرار کشت گردیدند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین صفات طول میوه، عرض میوه، وزن میوه، وزن بذر و عملکرد اختلاف معنی‌دار وجود دارد. نتایج حاصل از ضرایب همبستگی ساده میان صفات ...
بیشتر
به منظور بررسی روابط عملکرد و اجزای آن با روش‌های آماری چند متغیره، تعداد 25 توده خربزه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک - زابل در قالب طرح مربع لاتیس در 2 تکرار کشت گردیدند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین صفات طول میوه، عرض میوه، وزن میوه، وزن بذر و عملکرد اختلاف معنی‌دار وجود دارد. نتایج حاصل از ضرایب همبستگی ساده میان صفات نشان داد که بین عملکرد و وزن میوه، قطرگوشت، وزن بذر، قطرحفره، طول میوه و عرض میوه همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود دارد. نتایج حاصل از آنالیز فاکتور صفات نشان داد که 3 فاکتور حدود 77% تغییرات میان صفات را توجیه می نماید و در نهایت تجزیه کلاستر به روش کمترین مربعات کلیه تودهها رابه 2 گروه مجزا تقسیمبندی نمود، به طوری که تجزیه واریانس صفات مورد بررسی در تجزیه کلاستر همه درسطح 1% اختلاف معنی‌دار نشان دادند، که مشخص مینماید تفکیک تودهها با توجه به صفات مورد بررسی به خوبی صورت پذیرفته است.
سید احسان فیضیان؛ حمید دهقانی؛ عبدالمجید رضایی؛ مختار جلالی جواران
دوره 40، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
خربزه یک گیاه اقتصادی و مهم است و ایران از مراکز مهم تنوع برای این محصول به شمار می‌رود. برای برآورد نوع عمل ژن، وراثت‌پذیری و دیگر پارامترهای ژنتیکی صفات مهم زراعی خربزه از تلاقی دای‌آلل بین 6 رقم محلی ایران به همراه یک ملون با منشأ خارجی از گروه کانتالوپنسیس استفاده شد. 7 والد، 21 تلاقی مستقیم و 21 تلاقی معکوس در قالب طرح لاتیس در ...
بیشتر
خربزه یک گیاه اقتصادی و مهم است و ایران از مراکز مهم تنوع برای این محصول به شمار می‌رود. برای برآورد نوع عمل ژن، وراثت‌پذیری و دیگر پارامترهای ژنتیکی صفات مهم زراعی خربزه از تلاقی دای‌آلل بین 6 رقم محلی ایران به همراه یک ملون با منشأ خارجی از گروه کانتالوپنسیس استفاده شد. 7 والد، 21 تلاقی مستقیم و 21 تلاقی معکوس در قالب طرح لاتیس در سال 1385 در دو شرایط هرس و بدون هرس در 4 تکرار کشت گردیدند. پس از رسیدگی میوه‌ها صفات تعداد میوه در هر بوته، میانگین وزن میوه‌های هر بوته برحسب کیلوگرم، طول و عرض میوه‌های هر بوته برحسب سانتی‌متر، ضخامت گوشت میوه‌های هر بوته برحسب سانتی‌متر و عملکرد یا وزن کل تمام میوه‌های برداشت‌شده در هر بوته برحسب کیلوگرم یادداشت‌برداری شد. تجزیه ژنتیکی به روش هیمن و جینکز انجام شد. میانگین مربعات ژنوتیپ‌ها برای کلیه صفات در هر دو شرایط از نظر آماری در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. برآورد میانگین درجه غالبیت نشان داد که طول میوه، عرض میوه، ضخامت گوشت و وزن در هر دو شرایط با اثر غالبیت نسبی ژنها کنترل می‌شود، در حالیکه عملکرد در شرایط هرس تحت تاثیر ژنهای با اثر فوق غالبیت کنترل می‌گردد، ولی در شرایط غیرهرس غالبیت نقشی در کنترل عملکرد نداشت. رقم میرپنجی بهترین رقم از نظر وزن و عملکرد بود در حالیکه رقم عباسعلی توانایی تولید میوه زیاد را داشت. وراثت‌پذیری بالای عمومی و خصوصی برای صفات تعداد میوه، وزن، طول، عرض و ضخامت گوشت نشانگر اثر کم محیط بر روی این صفات و نقش زیاد اثرات افزایشی بود.
