میترا اعلایی؛ فهیمه صالحی؛ مرتضی بهرامی؛ محسن ثانی خانی
چکیده
به منظور مطالعه تأثیر باکتری‌ها بر خصوصیات مورفولوژی و بیوشیمی کلم زینتی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل شوری در سه سطح (4 و 8 دسی زیمنس بر متر و شاهد (عدم شوری) و باکتری‌های محرک رشد در سه سطح (عدم تلقیح، Pseudomonas putida و Bacillus subtilis) بودند. صفات رویشی گیاه شامل ارتفاع بوته، ...
بیشتر
به منظور مطالعه تأثیر باکتری‌ها بر خصوصیات مورفولوژی و بیوشیمی کلم زینتی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل شوری در سه سطح (4 و 8 دسی زیمنس بر متر و شاهد (عدم شوری) و باکتری‌های محرک رشد در سه سطح (عدم تلقیح، Pseudomonas putida و Bacillus subtilis) بودند. صفات رویشی گیاه شامل ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، وزن تر و خشک بوته و ریشه، با افزایش میزان تنش شوری، کاهش معنیداری نسبت به تیمار شاهد نشان دادند و تلقیح با باکتری‌های محرک رشد به‌خصوص سودوموناس پوتیدا، موجب بهبود این صفات گردید. فعالیت آنتیاکسیدانی و فنل کل با افزایش شوری، افزایش یافت، به طوری که بیشترین میزان فنل و آنتیاکسیدان در تیمار 8 دسی زیمنس بر متر (به ترتیب mg/g FW 08/1 و μmol/g FW52/62) مشاهده شد. از طرف دیگر استفاده از باکتری باسیلوس توانست میزان فنل کل و آنتیاکسیدان را در تقابل با شوری افزایش دهد (mg/g FW08/1 و μmol/g FW78/62). میزان پرولین برگ نیز، از یک روند افزایشی در سطوح مختلف تنش شوری برخوردار بود و بیشترین میزان آن در بالاترین سطح تنش شوری و کاربرد باکتری باسیلوس سوبتیلیس مشاهده گردید. اثر متقابل باکتری و تنش شوری، تجمع عنصر سدیم را کاهش و موجب افزایش میزان عنصر پتاسیم گردید. نتایج این آزمایش نشان داد باکتری‌های محرک رشد، به‌خصوص باکتری سودوموناس پوتیدا موجب کاهش خسارت ناشی از تنش شوری در گیاه کلم زینتی می‌شوند.
بهروز اسماعیل پور؛ مرتضی شیخ علیپور؛ موسی ترابی گیگلو
چکیده
تنش شوری یکی از مهمترین عوامل محدودکننده غیرزیستی است که عملکرد گیاهان دارویی را کاهش میدهد. بهمنظور مطالعه اثر محلولپاشی سطوح مختلف نانوذرات سیلیسیم بر خصوصیات رشد، شاخصهای فیزیولوژیک و بیوشیمایی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) در شرایط تنش شوری، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و هرتکرار ...
بیشتر
تنش شوری یکی از مهمترین عوامل محدودکننده غیرزیستی است که عملکرد گیاهان دارویی را کاهش میدهد. بهمنظور مطالعه اثر محلولپاشی سطوح مختلف نانوذرات سیلیسیم بر خصوصیات رشد، شاخصهای فیزیولوژیک و بیوشیمایی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) در شرایط تنش شوری، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و هرتکرار شامل دو گلدان در شرایط آبکشت (هیدروپونیک) در گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش شوری در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 میلیمولار کلریدسدیم) و محلولپاشی با نانوذرات سیلیسم در سه سطح (صفر، 100 و 500 میلیگرم در لیتر) بودند. شاخصهای مورفولوژیک مانند ارتفاع گیاه، تعداد شاخه جانبی، وزن تر و خشک بخش هوایی و شاخصهای فیزیولوژیک شامل کلروفیل، نشت غشاء، محتوی آب نسبی و شاخصهای بیوشیمیایی شامل پرولین و آنزیمهای آنتیاکسیدانی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد شوری شاخصهای مورفولوژیک مانند ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک اندام هوایی، شاخصهای فیزیولوژیک شامل کلروفیل و محتوی آب نسبی را به طور معنیداری کاهش داد و باعث افزایش میزان نشت غشاء و مقدار پرولین گردید. درحالی که محلولپاشی نانوسیلیسیم از طریق افزایش رشد و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی از قبیل آسکورباتپراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز موجب کاهش آثار منفی تنش شوری گردید. بهترین اثر بهبوددهندگی نانوسیلیسیم در اکثر شاخصهای مورد بررسی، تیمار 500 میلیگرمدرلیتر نانوسیلیسیم بود. بنابراین استفاده از شکل نانو عنصر سیلیسیم بهعنوان کاهشدهنده آثار منفی تنش شوری در بادرشبو پیشنهاد میگردد.
مینا محبی؛ مصباح بابالار؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ محمدعلی عسگری سرچشمه
چکیده
شوری خاک یکی از تنش‌های مهم غیر زنده است که با بر هم زدن تعادل عناصر معدنی، رشد و باردهی گیاهان را تحت تأثیر قرار میدهد. در این تحقیق به منظور مطالعه تأثیر تغذیه کلسیم و پتاسیم بر افزایش تحمل شوری درخت سیب، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در طی دو سال انجام شد که در آن از شش محلول غذایی جهت شبیه سازی سطوح مختلف تنش ...
بیشتر
شوری خاک یکی از تنش‌های مهم غیر زنده است که با بر هم زدن تعادل عناصر معدنی، رشد و باردهی گیاهان را تحت تأثیر قرار میدهد. در این تحقیق به منظور مطالعه تأثیر تغذیه کلسیم و پتاسیم بر افزایش تحمل شوری درخت سیب، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در طی دو سال انجام شد که در آن از شش محلول غذایی جهت شبیه سازی سطوح مختلف تنش که حاوی مقادیر متفاوتی از نمک کلریدسدیم به همراه تغذیه کلسیم، پتاسیم و منیزیم بود، استفاده شد. طبق نتایج، نهالهای روی پایه MM111 در هر دو سال سریعترین و بیشترین علایم رنگ پریدگی و خشکیدگی برگ را نشان دادند و پایه M9 نسبت به دو پایه دیگر در طی هر دو سال آزمایش علایم کمتری را نشان داد. میزان همبستگی بین درصد برگهای خشکیده شده، ریزش برگ‌ها و محدودیت رشد رویشی با درصد کلر برگ‌ها در طی هر دو سال بالاتر از همبستگی آن با درصد سدیم برگ بود. همچنین نتایج نشان داد نهالهای تغذیه شده با محلول غذایی D (5 میلی مولار KNO3، 5/3 میلی مولار Ca (NO3)2، 57/3 میلی مولار MgSO4 و 6 میلی مولار NaCl) توانستند در طی هر دو سال آزمایش علایم تنش شوری کمتری را نشان داده و رشد خود را حفظ کنند. نهالهای روی پایه M9 در طی مدت زمان تنش شرایط بهتری داشتند و پس از پایان تنش نیز دارای قدرت زنده‌مانی و برگشت‌پذیری بالاتری از دو پایه دیگر بودند.
علوم میوه
سلما جمالیان
چکیده
این پژوهش با هدف ارزیابی اثر اسید جاسمونیک و اسید آبسایزیک در رژیمهای مختلف تنش شوری با نمک کلریدسدیم (NaCl)، روی تغییرات متابولیکی برگ گیاه توتفرنگی از دو رقم ʼکردستانʻ و ʼکوئینالیزاʻ در قالب طرح کاملا تصادفی به انجام رسید. کاهش اثرات نامطلوب تنش ناگهانی نمک کلریدسدیم و تنش شوری تدریجی با NaCl با افزایش مقدار فنول کل و ظرفیت ...
بیشتر
این پژوهش با هدف ارزیابی اثر اسید جاسمونیک و اسید آبسایزیک در رژیمهای مختلف تنش شوری با نمک کلریدسدیم (NaCl)، روی تغییرات متابولیکی برگ گیاه توتفرنگی از دو رقم ʼکردستانʻ و ʼکوئینالیزاʻ در قالب طرح کاملا تصادفی به انجام رسید. کاهش اثرات نامطلوب تنش ناگهانی نمک کلریدسدیم و تنش شوری تدریجی با NaCl با افزایش مقدار فنول کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی کل مشاهده شد. اسید آبسایزیک و اسید جاسمونیک باعث افزایش معنیدار مقدار کل پروتئین محلول در برگهای رقم ʼکردستانʻ در شرایط بدون تنش و تنش تدریجی NaCl شدند. نقش اسید جاسمونیک و اسید آبسایزیک در افزایش اسید آسپارتیک در تنش تدریجی NaCl قابلمشاهده بود. تنش ناگهانی NaCl افزایش معنیدار تیروزین را القا کرد و کاربرد هر دو هورمون سبب افزایش مقدار اسیدهای آمینه آسپاراژین، آلانین، هیستیدین و GABA شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که اسید جاسمونیک و اسید آبسایزیک، هورمونهای مهم تنش هستند و کاربرد اسید آبسایزیک و غلظتهای مختلف اسید جاسمونیک، باعث فعالسازی مکانیزم دفاعی گیاه توتفرنگی در برابر تنش شوری میشود.
علوم گیاهان دارویی
قادر حبیبی؛ شبنم الیاقی
چکیده
در این پژوهش، تأثیر محلولپاشی برگی یداتپتاسیم (5 و50 میلیگرم بر لیتر KIO3) بر بهبود تحمل به شوری (50 میلیمولار) در گیاه توتفرنگی (Fragaria ananassa Duch.) در قالب طرح کامل تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به نتایج به‌دستآمده، شوری از طریق کاهش پارامترهای دخیل در انتقال الکترون فتوسنتزی شامل شارش انتقال الکترون (φEo) و فعالیت کمپلکس ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر محلولپاشی برگی یداتپتاسیم (5 و50 میلیگرم بر لیتر KIO3) بر بهبود تحمل به شوری (50 میلیمولار) در گیاه توتفرنگی (Fragaria ananassa Duch.) در قالب طرح کامل تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به نتایج به‌دستآمده، شوری از طریق کاهش پارامترهای دخیل در انتقال الکترون فتوسنتزی شامل شارش انتقال الکترون (φEo) و فعالیت کمپلکس آزادکننده اکسیژن (Fv/Fo) باعث افت شاخص کارآیی فتوسیستم‌ها (PIabs) به‌دلیل افزایش مقدار مالوندیآلدهید (MDA)، گردید. گیاهان تیمارشده با غلظتهای پایین یداتپتاسیم (5 میلیگرم بر لیتر)، افزایش معنیدار وزن خشک برگ، پروتئین کل و قندهای محلول را در شرایط شوری نشان دادند. غلظت پایین یداتپتاسیم از طریق افزایش فنل کل و فعالیت آنزیم کاتالاز باعث بهبود فعالیت سیستم پاداکسایشی گردید. در مقایسه، تیمار 50 میلیگرم بر لیتر یدات نهتنها نتوانست باعث تخفیف تنش شوری شود بلکه خود باعث آسیب سیستم فتوسنتزی شد و فعالیت کمپلکس آزادکننده اکسیژن را کاهش داد. در نتیجه با اینکه غلظت 5 میلیگرم بر لیترباعث بهبود عملکرد فتوشیمیایی و فعالیت سیستم پاداکسایشی در شرایط شوری شد ولی نتایج این تحقیق برای اولین بار نشان داد که کاربرد غلظت بالای یدات باعث سمیت و کاهش عملکرد فتوشیمیایی فتوسنتز گردید.
علوم سبزی
اسمعیل مددخواه؛ صاحبعلی بلند نظر؛ شاهین اوستان
چکیده
شوری بهعنوان یک تنش غیرزیستی مهم در کاهش رشد و تولید گیاهان، در نظر گرفته میشود. شناسایی سازوکارهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی که در مقاومت به تنش شوری دخالت دارند، میتواند برای انتخاب پایههای متحمل به شوری سودمند باشد. برای این هدف آزمایشی بهمنظور بررسی تأثیر پایه (سه پایۀ کدو شینتوزا، کبالت و روتپاور) و تنش شوری (شاهد ...
بیشتر
شوری بهعنوان یک تنش غیرزیستی مهم در کاهش رشد و تولید گیاهان، در نظر گرفته میشود. شناسایی سازوکارهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی که در مقاومت به تنش شوری دخالت دارند، میتواند برای انتخاب پایههای متحمل به شوری سودمند باشد. برای این هدف آزمایشی بهمنظور بررسی تأثیر پایه (سه پایۀ کدو شینتوزا، کبالت و روتپاور) و تنش شوری (شاهد 0، 40، 60 و 80 میلیمولار NaCl) روی رشد، عملکرد، سطح برگ، فعالیت آنزیمهای پاداکسنده (آنتیاکسیدان)، مقدار مالوندیآلدئید (MDA) و فراسنجه (پارامتر)های نورساختی (فتوسنتزی) در برگ خیار (رقم خسیب)، 35 روز پس از تنش انجام شد. فراسنجه‌های رشدی در هر سه تیمار شوری به‌طور معنیداری در گیاهان پیوندی نسبت به گیاهان غیر پیوندی بالاتر بود. عملکرد در گیاهان پیوندی 21-14 درصد بیشتر از گیاهان غیرپیوندی بود. فعالیت آنزیمهای کاتالاز (CAT)، آسکوربات پراکسیداز (APX)، پلیفنلاکسیداز (PPO) و پراکسیداز (POD) در نتیجه تنش شوری افزایش یافت، اما این افزایش در گیاهان پیوندی 2-1/0 برابر گیاهان غیرپیوندی بود. در هر سه تیمار شوری، کاهش میزان هدایت روزنهای در گیاهان پیوندی در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی به‌طور معنیداری کمتر بود، افزون بر این پراکسیداسیون لیپیدی در گیاهان پیوندی 12-7 درصد کمتر از گیاهان غیرپیوندی بود. بیشترین بازدۀ کوانتومی نظام نوری (فتوسیستم) (Fv/Fm) II در برگهای خیار تفاوت معنیداری بین گیاهان پیوندی و غیرپیوندی نشان داد و این مقدار در گیاهان پیوندی 6-3 درصد بیشتر از گیاهان غیرپیوندی بود. این نتایج اشاره به این دارد که افزایش فعالیت آنزیمهای پاداکسنده، نسبت Fv/Fm و هدایت روزنهای در گیاهان پیوندی، مرتبط با تحمل بیشتر آنها به تنش شوری است.
مسعود فتاحی؛ محمد حسین شمشیری؛ شیرین نصراله پورمقدم
چکیده
این پژوهش برای تعیین اثر همزیستی قارچ میکوریز آربسکولار (Glomus mosseae) و مقایسۀ سه پایه پسته از نظر جذب و توزیع عنصرهای غذایی فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم، کلر، روی و مس در تنش شوری انجام شد. بدین منظور آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کامل تصادفی بهصورت فاکتوریل با سه عامل: میکوریز (میکوریز و بدون میکوریز)، شوری آب آبیاری (5/0، 5، 10 و ...
بیشتر
این پژوهش برای تعیین اثر همزیستی قارچ میکوریز آربسکولار (Glomus mosseae) و مقایسۀ سه پایه پسته از نظر جذب و توزیع عنصرهای غذایی فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم، کلر، روی و مس در تنش شوری انجام شد. بدین منظور آزمایشی گلخانه‌ای در قالب طرح کامل تصادفی بهصورت فاکتوریل با سه عامل: میکوریز (میکوریز و بدون میکوریز)، شوری آب آبیاری (5/0، 5، 10 و 15 ds/m) و پایه (سرخس، ابارقی و بنه باغی) اجرا شد. نتایج نشان داد، سطوح مختلف شوری موجب کاهش همزیستی و جذب عناصر (فسفر، پتاسیم، کلسیم، روی و مس) در پایهها شد و با افزایش سطح شوری تجمع سدیم و کلر در ریشه و شاخساره افزایش یافت. توزیع عنصرها تحت تأثیر تیمار میکوریز قرار گرفت به‌طوری‌که میزان عنصرهای فسفر، پتاسیم، سدیم و کلر در ریشه کمتر از شاخساره بود. گیاهان دارای میکوریز در مقایسه با گیاهان بدون میکوریز غلظت بالاتری از فسفر، پتاسیم، کلسیم و روی داشتند همچنین غلظت سدیم و کلر در گیاهان میکوریزی کمتر از گیاهان بدون میکوریز بود. در مجموع همزیستی پایههای پسته با میکوریز سبب افزایش مقاومت به تنش شوری شد که دست‌کم می‌توان بخشی از آن را به افزایش جذب برخی از یون‌های کانی کم‌تحرک مانند فسفر و روی و فراهم نمودن تنظیم اسمزی بیشتر نسبت داد. پایۀ بنه‌باغی نسبت به دو پایۀ دیگر محتوای سدیم و کلر کمتری در ریشه و شاخساره داشت که میتواند دلیلی برای مقاومت بیشتر این پایه در مقایسه با دو پایۀ دیگر در برابر شوری آب آبیاری باشد.
اختر شکافنده؛ شهره تختی
چکیده
در این پژوهش، تأثیر سطوح مختلف شوری و کاربرد پلیآمین پوترسین در غلظتهای مختلف برای کاهش تأثیر زیانبار کلرید سدیم بر ویژگیهای ریخت‌شناختی (مورفولوژیک) و فیزیولوژیک کنار بومی جنوب ایران بررسی شد. آزمایش فاکتوریل با سه سطح پوترسین 0، 01/0 و 1/0 میلیمولار و چهار سطح کلرید سدیم 0، 2/3، 4/6، 8/12 گرم نمک در لیتر با چهار تکرار در یک طرح ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر سطوح مختلف شوری و کاربرد پلیآمین پوترسین در غلظتهای مختلف برای کاهش تأثیر زیانبار کلرید سدیم بر ویژگیهای ریخت‌شناختی (مورفولوژیک) و فیزیولوژیک کنار بومی جنوب ایران بررسی شد. آزمایش فاکتوریل با سه سطح پوترسین 0، 01/0 و 1/0 میلیمولار و چهار سطح کلرید سدیم 0، 2/3، 4/6، 8/12 گرم نمک در لیتر با چهار تکرار در یک طرح کامل تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری همۀ شاخصهای رشد مانند شمار برگ، طول ساقه و ریشه همچنین وزن تازه و خشک برگ و ریشه کاهش یافت و محلولپاشی با پوترسین بهویژه در غلظت 1/0 میلیمولار سبب بهبود وضعیت رشدی گیاه در شرایط شوری شد. شوری سبب افزایش جذب یون سدیم و کلر و کاهش جذب یون پتاسیم شد. کاربرد پوترسین سبب تعدیل جذب سدیم و افزایش جذب پتاسیم شد. شوری همچنین سبب کاهش سبزینه (کلروفیل) و میزان نشاسته و افزایش پرولین و قندهای محلول شد. کاربرد پوترسین سبب کاهش تأثیر زیانبار شوری بر تجزیۀ سبزینه و همچنین سبب افزایش میزان پرولین قند و نشاسته شد.
حسین عزیزی؛ عباس حسنی؛ میرحسن رسولی صدقیانی؛ ناصر عباسپور؛ حامد دولتی بانه
چکیده
به‌منظوربررسیتأثیر تنش شوری بربرخی ازویژگی‌های فیزیولوژیک انگورو تأثیرمحلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم و سولفات روی در تعدیل اثرگذاری‌های شوری، یک آزمایش گلدانی در شرایط گلخانه انجام گرفت. برای این منظور نهالهای ریشه‌دار رقم‌های انگور رشه (متحمل به شوری) و بی‌دانۀ قرمز (نیمه حساس به شوری) تحتتیمارهای شوری(0، 50 و 100 میلیمولار ...
بیشتر
به‌منظوربررسیتأثیر تنش شوری بربرخی ازویژگی‌های فیزیولوژیک انگورو تأثیرمحلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم و سولفات روی در تعدیل اثرگذاری‌های شوری، یک آزمایش گلدانی در شرایط گلخانه انجام گرفت. برای این منظور نهالهای ریشه‌دار رقم‌های انگور رشه (متحمل به شوری) و بی‌دانۀ قرمز (نیمه حساس به شوری) تحتتیمارهای شوری(0، 50 و 100 میلیمولار کلرور سدیم)، محلولپاشی سیلیکات پتاسیم (0، 150 و 300 میلیگرم در لیتر) و سولفات روی (0، 2 و 4 گرم در لیتر) در شرایط آبکشتی (هیدروپونیک)قرار گرفتند. این پژوهش بهصورت یک آزمایش فاکتوریل (رقم، سطوح شوری و تیمار محلولپاشی) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی ودر سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد با افزایش شدت تنش شوری،محتوای نسبی آب برگ، نورساخت)فتوسنتز)، تعرق، هدایت روزنهای و میزان سبزینه (کلروفیل) کاهش پیدا کرد و میزان کاهش این فراسنجه‌ها در رقم رشه کمتر از رقم بی‌دانۀ قرمز بود. اما محلولپاشی با سطوح مختلف سیلیکات پتاسیم و سولفات روی موجب افزایش محتوی نسبی آب برگ،نورساخت، تعرق، هدایت روزنهای و میزان سبزینهدر هر دو رقم شد. مؤثرترین تیمار محلولپاشی از بین تیمارهای مورد استفاده، تیمار سیلیکات پتاسیم 300 میلیگرم در لیتر به همراه سولفات روی 2 گرم در لیتر بود به‌طوری‌که در بالاترین سطح شوری (100 میلیمولار)، محتوای نسبی آب برگ، هدایت روزنهای و نورساخت در این تیمار به ترتیب 75/13، 14/91 و 56/47 درصد بیشتر از تیمار بدون محلولپاشی بود. بنابر نتایج این پژوهش می‌توان از محلولپاشی همزمان سیلیکات پتاسیم و سولفات روی برای کاهش اثرگذاری‌های شوری در انگور استفاده کرد.
علی مومن پور؛ علی ایمانی؛ داود بخشی؛ حامد رضایی
چکیده
ترکیب پایه و پیوندک، خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشۀ بادام را در شرایط شوری، تحت‌تأثیر قرار میدهد. در این پژوهش، آثار شوری آب بر خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشۀ تعدادی از ژنوتیپها و ارقام بادام بررسی شد. ژنوتیپهای مطالعه‌شده شامل مامایی، نانپاریل، A200 و 1-25 پیوند‌شده روی پایۀ GF677 و پایۀ GF677 (پیوند‌نشده) ...
بیشتر
ترکیب پایه و پیوندک، خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشۀ بادام را در شرایط شوری، تحت‌تأثیر قرار میدهد. در این پژوهش، آثار شوری آب بر خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشۀ تعدادی از ژنوتیپها و ارقام بادام بررسی شد. ژنوتیپهای مطالعه‌شده شامل مامایی، نانپاریل، A200 و 1-25 پیوند‌شده روی پایۀ GF677 و پایۀ GF677 (پیوند‌نشده) و شوری آب آبیاری شامل 0، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر نمک بودند. نتایج نشان داد با افزایش شدت شوری، قطر پیوندک، ارتفاع پیوندک، تعداد برگ تولیدی و درصد برگهای سبز کاهش یافت و در مقابل، درصد برگهای نکروزه و ریزش‌یافته افزایش یافت. همچنین در تمامی ژنوتیپهای مطالعه‌شده، بیشترین مقدار کلر و سدیم، نسبت سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم، سدیم به فسفر و کمترین مقدار کلسیم، منیزیم، فسفر و مس در برگ و ریشه و کمترین غلظت آهن در ریشه، در شوری 8/9 دسی‌زیمنس بر متر، مشاهده شد. ژنوتیپ 1-25 در تمامی سطوح شوری، دارای کمترین مقدار کلر و سدیم، کمترین نسبتهای سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم و سدیم به فسفر بود. این ژنوتیپ، توانست در شوری 3/7 دسی‌زیمنس بر متر، از طریق افزایش پتاسیم (19/1 درصد)، مس (56/9 قسمت در میلیون)، آهن (48/27 قسمت در میلیون) و روی (80/66 قسمت در میلیون)، به مقدار بیشتری از سایر ژنوتیپهای مطالعه‌شده، با آثار مخرب سدیم مقابله کند. در‌مجموع ژنوتیپ 1-25 و رقم مامایی به‌ترتیب، متحملترین ژنوتیپ و حساسترین رقم به شوری تشخیص داده شدند.
فاطمه بهبهانی؛ ولی ربیعی؛ مهدی طاهری
چکیده
آزمایشی برای بررسی اثر متقابل شوری و نسبت آمونیوم به نیترات بر نهالهای زیتون بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش چهار سطح شوری (0، 50، 100، 150 میلیمولار کلریدسدیم) و چهار نسبت مختلف آمونیوم به نیترات شامل: 14:0 (محلول بدون آمونیوم + meq/l 14 نیترات)؛ 12:2 (2 آمونیوم + 12 نیترات)؛ 10:4 (4 آمونیوم + 10 نیترات)؛ ...
بیشتر
آزمایشی برای بررسی اثر متقابل شوری و نسبت آمونیوم به نیترات بر نهالهای زیتون بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش چهار سطح شوری (0، 50، 100، 150 میلیمولار کلریدسدیم) و چهار نسبت مختلف آمونیوم به نیترات شامل: 14:0 (محلول بدون آمونیوم + meq/l 14 نیترات)؛ 12:2 (2 آمونیوم + 12 نیترات)؛ 10:4 (4 آمونیوم + 10 نیترات)؛ :6 8 (6 آمونیوم + 8 نیترات) بر روی نهالهای یکسالۀ ارقام زرد و آربیکن کاشتهشده در بستر پرلیت: شن به نسبت 1:1 استفاده شد. نتایج نشان داد که سطوح مختلف شوری به نسبتهای مختلف جذب نیتروژن، فسفر، پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم، شاخص کلروفیل و شدت فتوسنتز را کاهش ولی مقدار پرولین و جذب سدیم را افزایش میدهد. رقم زرد بیشتر تحت‌تأثیر اثرات مضر شوری قرار گرفت. همچنین مشاهده شد که همزمان با افزایش آمونیوم در محلول غذایی نسبت پتاسیم به سدیم و شدت فتوسنتز در رقم زرد افزایش ولی در رقم آربیکن کاهش می‌یابد. محلول غذایی حاوی یون‌های آمونیوم و نیترات با نسبت 6 به 8، با افزایش شدت فتوسنتز و نسبت پتاسیم به سدیم در مقایسه با سایر محلولهای غذایی در تعدیل اثرات مضر شوری کارآمدتر بود. همچنین این اثر در رقم زرد بارزتر از رقم آربیکن بود.
رحیم امیری خواه؛ نعمت الله اعتمادی؛ شکوفه فرهمند؛ علی نیکبخت
چکیده
چمن از مهمترین گیاهان پوششی و از عناصر اصلی و جزء لاینفک طراحی فضای سبز به شمار می‌آید. تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی مثل بازدارنده‌های رشد به‌طور گسترده‌ای در مدیریت چمن برای کاهش رشد رویشی و در‌نتیجه کاهش نیاز آبی استفاده می‌شوند. این آزمایش برای بررسی کاربرد ترینگزاپک‌اتیل در شرایط تنش شوری بر میزان رشد، کیفیت ظاهری و ویژگیهای ...
بیشتر
چمن از مهمترین گیاهان پوششی و از عناصر اصلی و جزء لاینفک طراحی فضای سبز به شمار می‌آید. تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی مثل بازدارنده‌های رشد به‌طور گسترده‌ای در مدیریت چمن برای کاهش رشد رویشی و در‌نتیجه کاهش نیاز آبی استفاده می‌شوند. این آزمایش برای بررسی کاربرد ترینگزاپک‌اتیل در شرایط تنش شوری بر میزان رشد، کیفیت ظاهری و ویژگیهای فیزیولوژیک چمن لولیوم چندساله انجام شد. تیمارهای به‌کار‌رفته شامل چهار سطح شوری [5/1 (شاهد)، 5/2، 0/5 و 5/7 دسی‌زیمنس بر متر] و سه سطح ترینگزاپک‌اتیل [0، 02/0 و 04/0 گرم در مترمربع] بودند. نتایج نشان داد که هر دو تیمار شوری و ترینگزاپک‌اتیل سبب کاهش معنادار میزان رشد چمن لولیوم چندساله میشود، اگرچه بین دو غلظت 02/0 و 04/0 گرم در مترمربع ترینگزاپک‌اتیل تفاوت معناداری از نظر میزان رشد وجود نداشت. کاربرد ترینگزاپک‌اتیل، عمق نفوذ ریشه، وزن تر و خشک ریشه را افزایش داد و تیمار شوری موجب کاهش آنها شد. نتایج نشان داد که میزان کلروفیل کل، کلروفیل آ، کلروفیل ب و غلظت پرولین با کاربرد ترینگزاپک‌اتیل افزایش یافتند، در‌حالی‌که ترینگزاپک‌اتیل تأثیر معناداری بر غلظت کاروتنوئیدها نداشت. تیمار شوری میزان کلروفیل کل، کلروفیل آ، کلروفیل ب و کاروتنوئیدها را کاهش داد ولی سبب افزایش میزان پرولین چمن شد. نتایج این پژوهش نشان داد برای بهبود مقاومت به شوری چمن لولیوم چندساله تا شوری 5/2 دسی‌زیمنس و کاهش تعداد دفعات سربرداری، می‌توان از کاربرد ماهانه 02/0 گرم در مترمربع ترینگزاپک‌اتیل استفاده کرد.
معصومه لایق؛ غلامعلی پیوست؛ حبیب¬اله سمیع زاده؛ محمد خصوصی
دوره 40، شماره 4 ، اسفند 1388
چکیده
به منظور بررسی اثرات شوری محلول غذایی بر رشد، عملکرد و صفات کیفی گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill. cv. Falkato) در سیستم کشت کیسه‌‌ای، آزمایشی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار سطح هدایت الکتریکی 5/1 (شاهد) 5/3، 5/5 و 5/6 دسی‌زیمنس بر متر و سه تکرار صورت گرفت. شاخصهای رشدی از جمله عملکرد کل، عملکرد بازارپسند و غیر بازارپسند، تعداد، قطر، ماده ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات شوری محلول غذایی بر رشد، عملکرد و صفات کیفی گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill. cv. Falkato) در سیستم کشت کیسه‌‌ای، آزمایشی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار سطح هدایت الکتریکی 5/1 (شاهد) 5/3، 5/5 و 5/6 دسی‌زیمنس بر متر و سه تکرار صورت گرفت. شاخصهای رشدی از جمله عملکرد کل، عملکرد بازارپسند و غیر بازارپسند، تعداد، قطر، ماده خشک و میانگین وزن میوه، تعداد و سطح برگ و تعداد گل در خوشه و همچنین برخی صفات کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی، عملکرد کل، میانگین وزن میوه و شاخص سطح برگ به طور معنیداری کاهش یافت، در حالی که درصد ماده خشک میوه روندی افزایشی داشت. بیشترین عملکرد از تیمار محلول شاهد و تیمار 5/3 دسی‌زیمنس بر متر به ترتیب با 33/14 و 25/13 کیلوگرم در متر مربع به دست آمد که اختلاف معنیداری بین این دو تیمار وجود نداشت. اما تفاوت آنها با عملکرد تیمارهای 5/5 دسی‌زیمنس بر متر (18/10 کیلوگرم در مترمربع) و 5/6 دسی‌زیمنس بر متر (73/9 کیلوگرم در مترمربع) معنیدار بود (01/0 < = P). همچنین با طبقه‌بندی میوه‌ها بر اساس قطرمیوه، در سه درجه مشخص شد که با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی درصد میوه‌های درجه یک کاهش ولی درصد میوه‌های درجه دو و سه افزایش می‌یابد که این خود عامل مهمی در کاهش محصول بازارپسند است. تعداد میوه، تعداد برگ و تعداد گل در خوشه در تیمارهای آزمایشی اختلاف معنیداری نشان ندادند. به طور کلی افزایش هدایت الکتریکی یا به عبارتی افزایش سطح شوری در محلول غذایی کشت‌های بدون خاک تا 5/3 دسی‌زیمنس بر متر، تاثیر معنیداری بر عملکرد و برخی از اجزای آن ندارد و نتایجی نزدیک به هدایت الکتریکی نرمال، جهت پرورش گوجه‌فرنگی را سبب میشود. اما در سطوح بالاتر عملکرد با شدت بیشتری تحت تاثیر این عامل بوده و کاهش معنیداری را نشان میدهد. همچنین با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی، میزان مواد جامد محلول، اسید قابل تیتر، هدایت الکتریکی عصاره میوه، درصد ماده خشک میوه و میزان ویتامین ث به طور معنیداری افزایش می‌یابد. این در حالی است که pH عصاره میوه تفاوت معنیداری نشان نمی‌دهد. افزایش سطوح شوری محلول غذایی همچنین سبب کاهش مقادیر پتاسیم، نیتروژن، کلسیم و افزایش مقادیر سدیم و کلر در میوه میشود.
غلامعلی پیوست؛ محمدرضا زارع بوانی؛ حبیب اله سمیع زاده لاهیجی
دوره 39، شماره 1 ، اسفند 1387
چکیده
با توجه به تاثیر مثبت سیلیسیم بر افزایش مقاومت به شوری تعدادی از محصولهای کشاورزی، به منظور بررسی اثر سیلیسیم بر تعدادی از عناصر غذایی و مقدار نیترات?در کاهو تحت شرایط تنش شوری آزمایشی در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. هدایت الکتریکی محلول غذایی بوسیله کلرید سدیم تا میزان 3? میلی‌موس بر سانتیمتر افزایش یافت. سیلیسیم ...
بیشتر
با توجه به تاثیر مثبت سیلیسیم بر افزایش مقاومت به شوری تعدادی از محصولهای کشاورزی، به منظور بررسی اثر سیلیسیم بر تعدادی از عناصر غذایی و مقدار نیترات?در کاهو تحت شرایط تنش شوری آزمایشی در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. هدایت الکتریکی محلول غذایی بوسیله کلرید سدیم تا میزان 3? میلی‌موس بر سانتیمتر افزایش یافت. سیلیسیم اضافه شده از یک ترکیب سیلیکات محلول در غلظتهای صفر، 5/0، 0/1 و 0/2 میلیمول در لیتر بود. مقایسه میانگینها نشان داد که تیمار 5/0 میلیمول در لیتر سیلیسیم بیشترین میزان کلسیم و منیزیم را در بافتهای کاهو داشته است. افزایش بیشتر از نیم میلیمول سیلیسیم در لیتر باعث کاهش میزان کلسیم، منیزیم و فسفر در گیاه گردید. همچنین افزایش مقدار سیلیسیم از 0/1 به 0/2 میلیمول سیلیسیم در لیتر باعث افزایش میزان پتاسیم، نیتروژن کل و نیترات و کاهش سدیم گیاه گشت.
