علوم میوه
ناهید عبدی؛ حسین مرادی؛ مهدی حدادی نژاد
چکیده
هدف از انجام این تحقیق بررسی تنوع ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) 40 نژادگان (ژنوتیپ) تمشک سیاه بیخار و پی بردن به ارتباط آن‌ها با منابع بیخاری است. نمونهها در کلکسیون تمشک سیاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بر پایۀ صفات توصیفگر تمشک سیاه بررسی شدند. نتایج نشان داد، تنوع در صفات شمار بذر پوک، طعم، وزن و اسیدیتۀ میوه ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق بررسی تنوع ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) 40 نژادگان (ژنوتیپ) تمشک سیاه بیخار و پی بردن به ارتباط آن‌ها با منابع بیخاری است. نمونهها در کلکسیون تمشک سیاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بر پایۀ صفات توصیفگر تمشک سیاه بررسی شدند. نتایج نشان داد، تنوع در صفات شمار بذر پوک، طعم، وزن و اسیدیتۀ میوه به ترتیب با 100، 59، 43 و 42 درصد بالا بود. شمار بذر پوک با شمار شاخه (325/0) و مقطع عرضی شاخه (365/0) همبستگی مثبت و با قند میوه (393/0-) همبستگی منفی و معنیداری را نشان داد. خوشه‌بندی ریخت‌شناختی دو دستۀ جداگانه از نمونههای بیخار را از یکدیگر تفکیک کرد. در دستۀ اول که بر پایۀ صفات طول گل، نسبت قند به اسید و شمار و وزن بذر از دستۀ دوم جدا شده بود، دو رقم Thornless Evergreen و Everthornless که به ترتیب از نسل اول (شیمر یا بافت ناهمسان فراپوش) و دوم (به‌دست‌آمده از کشت بافت لایۀ شیمر) بیخاری تمشک سیاه بودند در یک زیرگروه قرار گرفتند. این دسته بیشترین شمار نژادگان بیخار را شامل می‌شد که بنابراین رایج‌ترین رقم‌های بیخار مازندران از نوع ژنتیکی و مغلوب (به‌دست‌آمده از کشت بافت لایۀ شیمر) هستند. نمونههای دگر نام آن‌ها نیز شناسایی شد. در دستۀ دوم رقم‌های پررشد و بیخار که به‌احتمال چندگان و متعلق به منبع بیخاری مرتون ’Merton Thornless‘بودند، از دیگران تفکیک شدند. بنابراین افزون بر منبع بیخاری مرتون، دو منشأ قدیمیتر بیخاری نیز در میان نمونههای موجود در ایران شناسایی شد. به نظر می‌رسد تفکیک دیگر نمونههای بیخار، ناشی از تداوم تکامل بیخاری در اقلیم متنوع شمال کشور بوده و ارزش بررسیهای بیشتر را دارند.
