ابوذر سورنی؛ سید علیرضا سلامی؛ محمد رضا فتاحی مقدم
چکیده
گیاه شاهدانه یکی از مهم‌ترین گیاهان ازنظر اقتصادی برای تولید دارو، غذا، فیبر و روغن است. بااین‌حال نبود نشانگرهای کافی و مؤثر ریزماهواره، گسترش بررسی‌های ژنتیکی این گیاه را محدود کرده است. در این پژوهش داده‌های ترنسکریپتوم برای شناسایی و معرفی ریزماهوارهها به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و تفکیک رقم‌ها و جمعیتهای فیبری و دارویی ...
بیشتر
گیاه شاهدانه یکی از مهم‌ترین گیاهان ازنظر اقتصادی برای تولید دارو، غذا، فیبر و روغن است. بااین‌حال نبود نشانگرهای کافی و مؤثر ریزماهواره، گسترش بررسی‌های ژنتیکی این گیاه را محدود کرده است. در این پژوهش داده‌های ترنسکریپتوم برای شناسایی و معرفی ریزماهوارهها به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و تفکیک رقم‌ها و جمعیتهای فیبری و دارویی استفاده شد. بر پایۀ این دادهها 3388 مکان ریزماهواره از 1402 توالی در رقم فیبری و 10381 مکان از 4743 توالی در رقم دارویی شناسایی شد. در میان این نشانگرها موتیفهای سه نوکلئوتیدی و پس از آن تک و دو نوکلئوتیدی بالاترین فراوانی را نشان دادند. آغازگرهای مناسب برای افزونش 234 ریزماهواره از 152 توالی منحصر در رقم فیبری و 1543 ریزماهواره از 1372 توالی مختص در رقم دارویی طراحی شدند. این بررسی نخستین ارزیابی در مقیاس گسترده برای شناسایی نشانگرهای ریزماهواره از توالیهای ترنسکریپتوم در گیاه شاهدانه است. تأثیر این نشانگرهای مولکولی میتواند با استفاده از جمعیتهای موجود در ایران آزمون و ارزیابی شده و کارایی آنها در اصلاح این جمعیتها بررسی شود.
بیتا خوانساری نژاد؛ محمد رضا حسندخت؛ وحیده ناظری؛ ابوذر سورنی
چکیده
در این مطالعه 16 صفت مورفولوژیک روی 250 نمونۀ گیاهی (بوته) و 13 آغازگر ISSR بر 25 نمونه از دو گونۀ زعفران وحشی ایرانی (Crocus speciosus و Crocus cancellathus) بررسی شد. بیشترین ضریب تنوع مربوط به ضخامت گلبرگ (25/71درصد) و کمترین آن مربوط به صفت طول برگ (08/15درصد) بود. تجزیۀ خوشهای بر‌اساس صفات مورفولوژیک نمونههای مطالعه‌شده را به سه گروه تقسیم کرد. سیزده ...
بیشتر
در این مطالعه 16 صفت مورفولوژیک روی 250 نمونۀ گیاهی (بوته) و 13 آغازگر ISSR بر 25 نمونه از دو گونۀ زعفران وحشی ایرانی (Crocus speciosus و Crocus cancellathus) بررسی شد. بیشترین ضریب تنوع مربوط به ضخامت گلبرگ (25/71درصد) و کمترین آن مربوط به صفت طول برگ (08/15درصد) بود. تجزیۀ خوشهای بر‌اساس صفات مورفولوژیک نمونههای مطالعه‌شده را به سه گروه تقسیم کرد. سیزده آغازگر ISSR چندشکلی بالایی (46/94درصد) را نشان دادند. دامنۀ تشابه ژنتیکی بین 11/0 تا 75/0 بهترتیب میان نمونههای خانهمیرانـ اراک با حسنآبادـ شازند (متعلق به C. cancellathus) و بین نمونههای کنگاور با روانسر (متعلق به speciosusC. ) متغیر بود. نتایج نشان داد که نمونههای متعلق به دو گونۀ بررسی‌شده از تنوع بالایی برخوردار بودند و نشانگر ISSR برای تنوع ژنتیکی گونههای زعفران مناسب است.
خسرو بالی لاشکی؛ روح انگیز نادری؛ سیامک کلانتری؛ ابوذر سورنی
چکیده
گلهای ارکیده به‌دلیل زیبایی منحصر به فرد، از گلهای پرتقاضا در دنیا هستند. در بین جنسهای ارکیده، از جنس فالانوپسیس استقبال بیشتری شده است و بخش عمدهای از فروش جهانی به آن اختصاص دارد. سختی تکثیر به‌دلیل مشکلات جوانه‌زنی بذور و فیزیولوژی پیچیدۀ این گیاه از مشکلات تولید انبوه آن است. تعیین بهترین زمان گردهافشانی برای ...
بیشتر
گلهای ارکیده به‌دلیل زیبایی منحصر به فرد، از گلهای پرتقاضا در دنیا هستند. در بین جنسهای ارکیده، از جنس فالانوپسیس استقبال بیشتری شده است و بخش عمدهای از فروش جهانی به آن اختصاص دارد. سختی تکثیر به‌دلیل مشکلات جوانه‌زنی بذور و فیزیولوژی پیچیدۀ این گیاه از مشکلات تولید انبوه آن است. تعیین بهترین زمان گردهافشانی برای تولید کپسول بذر و تأثیر آن بر جوانه‌زنی بذور، تعیین بهترین غلظت هیپوکلریدسدیم برای ضد عفونی کپسولهای تولیدی و مقایسۀ سه محیط کشت chen، ½MS و Vacin&Went بر جوانه‌زنی بذور فالانوپسیس از آزمایشهای بررسی‌شده در این مطالعه بود. نتایج نشان داد بیشترین کپسول بذر از گلهای گردهافشانی شده در دیماه با میانگین07/4 کپسول بهازای هر پنج گلچه به دست میآید. بهترین نتیجۀ ضد عفونی نیز از تیمار حاوی 4درصد هیپوکلریدسدیم به دست آمد. بیشترین جوانه‌زنی با 97درصد در محیط chen و از کپسولهای تولیدی از گلهای گردهافشانی شده در بهمنماه حاصل شد. گیاهچههای تولیدشده پس از کشت در محیط حاوی کوکوپیت، زغال، پوکههای صنعتی و خردههای یونولیت به نسبت حجمی 1:1:2:4 زندهمانی 99درصد نشان دادند.
الهه احدی دولت سرا؛ سید علی رضا سلامی؛ مجید شکرپور؛ محمد رضا نقوی؛ ابوذر سورنی
چکیده
34 گونه از جنس درمنه در ایران گزارش شده است که از لحاظ پراکنش، تراکم و پوشش مهم‌ترین جنسهای گیاهی در کشور محسوب میشوند. از آنجا که هنوز سیستم کلی و جامعی برای طبقهبندی و فیلوژنی آن ارائه نشده است، در این پژوهش سعی شد تا با بررسی تنوع کلروپلاستی و روابط فیلوژنتیکی گونههای درمنه و مقایسۀ آنها با گونههای دیگر موجود ...
بیشتر
34 گونه از جنس درمنه در ایران گزارش شده است که از لحاظ پراکنش، تراکم و پوشش مهم‌ترین جنسهای گیاهی در کشور محسوب میشوند. از آنجا که هنوز سیستم کلی و جامعی برای طبقهبندی و فیلوژنی آن ارائه نشده است، در این پژوهش سعی شد تا با بررسی تنوع کلروپلاستی و روابط فیلوژنتیکی گونههای درمنه و مقایسۀ آنها با گونههای دیگر موجود در جهان، مسیر تکاملی آنها شناسایی و قرابت ژنتیکی آنها مشخص شود تا از این طریق بتوان کمکی به حفظ این گنجینۀ ارزشمند ژنتیکی کرد. در این پژوهش چندشکلی در مناطق غیر کدشوندۀ دی.ان.ا کلروپلاستی در 28 گونه درمنۀ ایران مطالعه شد. ابتدا، 13 جفت آغازگر عمومی دی.ان.ا کلروپلاستی برای تکثیر بررسی شد و با توجه به درجۀ تکثیر آغازگرها، شش جفت آغازگر (PB, BD, Ic2, CS, trnL-F, B2B3) برای مطالعۀ نهایی انتخاب شد. محصولات واکنش زنجیرهای پلیمراز توسط سه آنزیم برشی MseI و EcoRI و TaqI هضم شدند در‌نتیجه از 14 ترکیب آغازگر‌ـ آنزیم استفاده‌شده، 10 ترکیب حالت چندشکلی نشان دادند. نتایج نشان داد A. armeniaca، A. incana، A. austriaca، A. melanolepis، A. oliveriana،A. turanica و A. tournifortiana از الگوی نواری متفاوتتری نسبت به سایر گونهها برخوردار بودند. قرارگیری این گونهها در گروههای هاپلوئیدی خاص به‌صورت منفرد نشان میدهد که این دسته از گونههای درمنه واگرایی بیشتری در بخش ژنوم کلروپلاست نسبت به سایر گونهها دارند. نتایج حاصل از توالی‌یابی ناحیۀ trnL-F پس از تجزیۀ تبار زایشی نهایی بر‌اساس ماتریس داده‌های هم‌ردیف‌شده و به روش ماکزیمم پارسیمونی و بیشترین شانس برای بررسی روابط فیلوژنتیکی استفاده شد. نتایج آنالیز پارسیمونی اطلاعات ناحیۀ trnL-F توپولوژی مشابهی را نسبت به گونهها و دودمان بررسی‌شده در دیگر مطالعات نشان داد. نتایج نشان داد که دو گونۀ A. turanica و A. spicigera فاصلۀ زیادی با دیگر گونههای درمنه دارند. این مطالعه آشکارا مشخص کرد که ناحیۀ trnL-F دی.ان.ا کلروپلاستی به‌تنهایی در این سطح مفید نیست و نیاز است برای بررسی‌های تکمیلی آینده از ناحیههای جدید ژنوم استفاده شود.
