شهلا کیان امیری؛ محمد اسماعیل حسنی؛ ذبیح اله زمانی
چکیده
در این تحقیق تنوع ژنتیکی 19 پایه اصلاح شده سیب در انگلستان و روسیه که از مناطق مختلف ایران جمع آوری شده همراه با 12 ژنوتیپ و پنج نمونه حاصل از کشت بافت به کمک نشانگرDNA (RAPD) مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 100 آغازگر تصادفی در انجام واکنش PCR روی نمونه ها ارزیابی شد که 10 آغازگر تکثیر DNA الگو را به خوبی انجام داده و بین نمونه ها چند شکلی قابل ملاحظه ...
بیشتر
در این تحقیق تنوع ژنتیکی 19 پایه اصلاح شده سیب در انگلستان و روسیه که از مناطق مختلف ایران جمع آوری شده همراه با 12 ژنوتیپ و پنج نمونه حاصل از کشت بافت به کمک نشانگرDNA (RAPD) مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 100 آغازگر تصادفی در انجام واکنش PCR روی نمونه ها ارزیابی شد که 10 آغازگر تکثیر DNA الگو را به خوبی انجام داده و بین نمونه ها چند شکلی قابل ملاحظه ای نشان دادند. این 10 آغاز گر در مجموع 160 باند در کل نمونه ها تکثیر کردند که 136 باند چند شکل بودند. تجزیه کلاستر نمونه ها بر اساس باندهای چند شکل با استفاده از ضریب تشابه دایس و به روش UPGMA انجام گرفت. بیشترین تشابه ژنتیکی (90%) بین پایه پاکوتاه کننده B.9a و B.9b بدست آمد. در تجزیه کلاستر، نمونه ها در حد تشابه 60/0 در چهار گروه مجزا جای گرفتند. گروه‌بندی پایه های پاکوتاه کننده سیب در اغلب موارد با مناطق جمع آوری آنها مطابقت خوبی نشان داد که نشان دهنده زمینه ژنتیکی نزدیک و یا داشتن والد مشترک می باشد. ضریب کوفنتیکی بین ماتریس تشابه و دندروگرام در حد 89/0 r= بدست آمد که برازش مناسب دندروگرام با ماتریس تشابه را نشان داد. به علاوه، این آزمایش نشان داد که نشانگر RAPD برای گروه بندی نمونه های سیب پایه پاکوتاه کننده یک تکنیک موثر و مفید است.
بهروز سرابی؛ محمدرضا حسندخت؛ محمد اسماعیل حسنی؛ تیمور رمک معصومی
دوره 42، شماره 3 ، دی 1390، ، صفحه 237-244
چکیده
از نشانگر رپید (RAPD) جهت بررسی تنوع ژنتیکی 34 ژنوتیپ مارچوبه خوراکی وحشی بومی شهرستان طالقان به همراه مارچوبه‌های اهلی، مارچوبه خوراکی رقم مری‌واشنگتن و persicus Asparagus استفاده شد. تعداد 80 آغازگر تصادفی در انجام واکنش PCR بر روی نمونه‌ها به کار رفت که 18 آغازگر تکثیر DNA را به صورت چندشکلی بین ژنوتیپ‌ها نشان دادند. این 18 آغازگر در مجموع 175 نوار ...
بیشتر
از نشانگر رپید (RAPD) جهت بررسی تنوع ژنتیکی 34 ژنوتیپ مارچوبه خوراکی وحشی بومی شهرستان طالقان به همراه مارچوبه‌های اهلی، مارچوبه خوراکی رقم مری‌واشنگتن و persicus Asparagus استفاده شد. تعداد 80 آغازگر تصادفی در انجام واکنش PCR بر روی نمونه‌ها به کار رفت که 18 آغازگر تکثیر DNA را به صورت چندشکلی بین ژنوتیپ‌ها نشان دادند. این 18 آغازگر در مجموع 175 نوار در کل ژنوتیپ‌ها تکثیر کردند که از بین آنها 160 نوار چند شکل بودند (4/91 درصد چندشکلی). تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌ها بر اساس حضور نوار (یک) و عدم حضور نوار (صفر) با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و به روش UPGMA انجام گرفت. بیشترین و کمترین ضریب تشابه ژنتیکی بین ژنوتیپ‌ها به ترتیب 71/0 و 29/0 به دست آمد. در تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌ها در ضریب تشابه 68/0 در هفت زیرگروه مجزا جای گرفتند. ژنوتیپ‌های وحشی در چهار زیرگروه، مارچوبه‌های اهلی همراه با مارچوبه خوراکی رقم مری‌واشنگتن در دو زیر گروه قرار گرفتند. persicus .A به عنوان یک گونه مجزا و با اختلاف چشم‌گیری از دیگر نمونه‌های آزمایش شده در زیرگروه آخر جای گرفت. بنابر نتایج به دست‌آمده ژنوتیپ‌های مورد بررسی از تنوع نسبتاً بالایی برخوردار بودند که نشان‌دهنده غنی‌بودن ذخایر ژنتیکی مارچوبه در ایران است. ضمن اینکه، این بررسی توانایی نشانگر RAPD برای تفکیک گونه‌های مارچوبه و مطالعه تنوع ژنتیکی را نشان داد.
بهروز سرابی؛ محمدرضا حسندخت؛ محمد اسماعیل حسنی؛ تیمور رمک معصومی
دوره 41، شماره 3 ، آذر 1389
چکیده
مارچوبه خوراکی (L. (Asparagus officinalis یک سبزی قدیمی بومی اروپا، آسیا و آفریقا می‌باشد. منبع ژنتیکی مارچوبه در ایران محدود است و تنها تعداد بسیار کمی بوته مارچوبه خوراکی در کوههای شهرستان طالقان پیدا شده‌اند. به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیک این سبزی ارزشمند، 58 بوته درون توده طالقان مطالعه و با رقم مری واشینگتن مقایسه گردید. نتایج نشان ...
بیشتر
مارچوبه خوراکی (L. (Asparagus officinalis یک سبزی قدیمی بومی اروپا، آسیا و آفریقا می‌باشد. منبع ژنتیکی مارچوبه در ایران محدود است و تنها تعداد بسیار کمی بوته مارچوبه خوراکی در کوههای شهرستان طالقان پیدا شده‌اند. به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیک این سبزی ارزشمند، 58 بوته درون توده طالقان مطالعه و با رقم مری واشینگتن مقایسه گردید. نتایج نشان داد که میانگین بعضی صفات مورد ارزیابی از جمله ارتفاع بوته، تعداد شاخه درجه یک، قطر ساقه اصلی، طول شاخه درجه یک و تعداد فلس تا محل اولین انشعاب پانیکولی به ترتیب 81/133 سانتی‌متر، 38/38، 3/5 میلی‌متر، 6/39 سانتی‌متر و 78/14 بودند. ژنوتیپ‌های مورد بررسی 97/68 درصد نر و 03/31 درصد ماده بودند. میانگین طول اسپیر (3/6%)، قطر اسپیر (4/30%) و وزن تر اسپیر (2/52%) در ژنوتیپ‌های وحشی مارچوبه از رقم مری‌واشینگتن کمتر بودند. در گیاهان مورد بررسی گل‌‌ها از نیمه دوم اردیبهشت تا نیمه اول خرداد ظاهر و در اواسط تیر میوه‌های سبز‌رنگ تشکیل شدند. تعداد بذر در میوه‌های حبه رسیده قرمز که در اواسط شهریور جمع‌آوری گردیدند، از چهار تا شش عدد در میان گیاهان مورد بررسی متغیر بود. ضرایب همبستگی ساده بین صفات اندازه‌گیری شده نشان داد که قطر اسپیر با طول فلس‌های روی اسپیر بالاترین همبستگی مثبت را در سطح 99 درصد داشتند. در تجزیه عامل‌ها، صفات در چهار عامل اصلی قرار گرفتند که دو عامل اول 74/44 درصد از واریانس کل را توجیه کردند و نه صفت را شامل شدند. همچنین ژنوتیپ‌های مورد بررسی در تجزیه خوشه‌ای به پنج گروه تقسیم شدند و گروه سوم که همگی جنسیت نر داشتند، از لحاظ میانگین کلیه صفات اندازه‌گیری شده، بالاتر از میانگین کل قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که ژنوتیپ‌های مارچوبه وحشی از تنوع قابل توجهی برخوردار بودند و این منطقه می‌تواند به عنوان یکی از رویشگاه‌های طبیعی مارچوبه خوراکی معرفی شود و لازم است که تنها منبع ژنتیکی این گیاه ارزشمند حفظ گردد.
محمد اسماعیل حسنی؛ مریم میرزایی؛ رضا امیدبیگی؛ محمد فتحی قره بابا
دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1389
چکیده
در گیاه دارویی ریحان، با استفاده از تیمار مریستم انتهایی گیاهچه‌ها با غلظتهای مختلف محلول کلشیسین (6 = pH (w/v),? 75/0، 5/0، 2/0، 1/0، 05/0، 0)، اتوتتراپلوئیدی به دست آمد. میزان اسانس در گیاهان اتوتتراپلوئید حاصل، در مقایسه با گیاهان دیپلوئید شاهد، افزایش معنیداری نشان داد و 69 درصد بیشتر از گیاهان دیپلوئید بود. بررسی اثرات اتوتتراپلوئیدی بر ...
بیشتر
در گیاه دارویی ریحان، با استفاده از تیمار مریستم انتهایی گیاهچه‌ها با غلظتهای مختلف محلول کلشیسین (6 = pH (w/v),? 75/0، 5/0، 2/0، 1/0، 05/0، 0)، اتوتتراپلوئیدی به دست آمد. میزان اسانس در گیاهان اتوتتراپلوئید حاصل، در مقایسه با گیاهان دیپلوئید شاهد، افزایش معنیداری نشان داد و 69 درصد بیشتر از گیاهان دیپلوئید بود. بررسی اثرات اتوتتراپلوئیدی بر ویژگی‌های کمی و کیفی ریحان با کاشت گیاهان دیپلوئید و تتراپلوئید در مزرعه انجام شد و ویژگیهایی نظیر سطح برگ، وزن تر و خشک، میزان کلروفیل، تعداد شاخههای فرعی، تعداد و طول خوشه، ضخامت برگ، طول و عرض برگ، ارتفاع گیاه، قطر گل و ساقه و دوره گلدهی بین گیاهان دیپلوئید و تتراپلوئید اندازه‌گیری و مقایسه گردیدند. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر افزایش معنیدار وزن تر و خشک، میزان کلروفیل، ضخامت و عرض برگ، قطر ساقه اصلی و تعداد شاخههای فرعی و همچنین کاهش در طول برگ، تعداد خوشه، درصد و سرعت جوانهزنی بذر در گیاهان تتراپلوئید در مقایسه با گیاهان دیپلوئید، در ازای افزایش سطح پلوئیدی بود.
سحر قاضی زاده؛ محمد اسماعیل حسنی؛ عبداله محمدی؛ مریم بهرامی راد
دوره 41، شماره 1 ، تیر 1389
چکیده
فلفل گیاهی است از خانواده Solanaceae، که به عنوان طعم دهنده غذا، رنگدهنده و نیز به دلیل داشتن خواص دارویی متعدد در دنیا مورد توجه است، ولیکن تاکنون در ایران تحقیقی برای شناسایی و ارزیابی ژنوتیپ‌های فلفل صورت نگرفته است. این آزمایش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی جنس فلفل با استفاده از?? صفت مورفولوژیکی بر اساس توصیف نامه فلفل، برروی 77 ژنوتیپ ...
بیشتر
فلفل گیاهی است از خانواده Solanaceae، که به عنوان طعم دهنده غذا، رنگدهنده و نیز به دلیل داشتن خواص دارویی متعدد در دنیا مورد توجه است، ولیکن تاکنون در ایران تحقیقی برای شناسایی و ارزیابی ژنوتیپ‌های فلفل صورت نگرفته است. این آزمایش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی جنس فلفل با استفاده از?? صفت مورفولوژیکی بر اساس توصیف نامه فلفل، برروی 77 ژنوتیپ در قالب طرح آگمنت با 3 بلوک و 3 شاهد انجام گردید. در بررسی همبستگی صفات کمی، بیشترین همبستگی مثبت بین عرض میوه و وزن تر میوه (**8?3/0) مشاهده شد. نتایج تجزیه به عامل‌ها نشان داد 13 عامل اصلی و مستقل، ?9/7? درصد از تغییرات کل دادهها را توجیه کردند. با استفاده از رگرسیون گام به گام، هنگامی که وزن تر میوه به عنوان متغیر وابسته و سایر صفات کمی به عنوان متغیرهای مستقل درنظرگرفته شدند، صفات عرض میوه، ضخامت دیواره میوه، طول برگ، عرض برگ و طول میوه، 8/73 درصد از تغییرات متغیر وابسته را به خود اختصاص دادند و این صفات باید درتوجیه تغییرات وزن تر میوه مدنظر قرار گیرند. تجزیه خوشه‌ای (کلاستر) بر اساس صفات اندازه‌گیری شده با استفاده از روش وارد نشان داد، 77 ژنوتیپ در ? گروه قرار می گیرند، ضمناً تنوع ژنتیکی درنمونهها با پراکندگی جغرافیایی آنها مطابقت نداشت. به طور کلی نتایج به دست آمده از این تحقیق مشخص کرد اولاً، ژنوتیپ‌های مورد مطالعه، از نظر صفات بررسی شده از تنوع بالایی برخوردارند و منابع ژنتیکی مناسبی برای انجام امور اصلاحی هستند ثانیاً، همانطور که تحقیقات گذشته نشان داده بود صفات مرفولوژیکی، ابزاری کارا و دقیق در طبقه‌بندی ژنوتیپ‌های گیاهی هستند و می‌توانند در گروه‌بندی و تفکیک ژنوتیپ‌های فلفل نیز، مؤثر واقع شوند.
مریم پژمان مهر؛ محمد اسماعیل حسنی؛ سید محمد فخر طباطبایی
دوره 39، شماره 1 ، اسفند 1387
چکیده
زیره کرمان از گیاهان دارویی بومی ایران بوده و دارای پراکنش قابل توجهی در نقاط مختلف کشور می باشد. با توجه به ضرورت مطالعه و اهلی کردن این گیاه دارویی ارزشمند، در این تحقیق بررسی تنوع ژنتیکی 24 توده زیره کرمان با استفاده از نشانگرهای RAPD انجام گرفت. به این منظور از 15 آغازگر RAPD که DNAژنومی را به خوبی تکثیر نموده و چند شکلی بالایی را در الگوهای ...
بیشتر
زیره کرمان از گیاهان دارویی بومی ایران بوده و دارای پراکنش قابل توجهی در نقاط مختلف کشور می باشد. با توجه به ضرورت مطالعه و اهلی کردن این گیاه دارویی ارزشمند، در این تحقیق بررسی تنوع ژنتیکی 24 توده زیره کرمان با استفاده از نشانگرهای RAPD انجام گرفت. به این منظور از 15 آغازگر RAPD که DNAژنومی را به خوبی تکثیر نموده و چند شکلی بالایی را در الگوهای باندی نمونه ها نشان می دادند استفاده شد. از 228 نوار تکثیر یافته 196 نوار (86%) چند شکل بودند. میانگین چند شکلی برای هر آغازگر RAPD، 07/13 بود. در این مطالعه از ضریب تشابه جاکارد، جهت محاسبه تشابه میان توده ها استفاده شد. میزان تشابه محاسبه شده بر اساس باندهای چند شکل در دامنهای از 19/0 تا 75/0 قرار داشت و میانگین تشابه نیز برابر با 53/0 بود. تجزیه کلاستر بر پایه ماتریس تشابه و با روش UPGMA صورت گرفت، در این محاسبات بیشترین شباهت بین توده های سیرچ و روستای درین جیرفت و کمترین شباهت در بین توده های بم و سیستان وبلوچستان مشاهده شد. نتایج حاکی از تنوع ژنتیکی بالایی در میان توده های مورد بررسی بود. همچنین این تحقیق نشان داد که کاربرد نشانگرهای RAPD جهت بررسی تنوع ژنتیکی توده های مختلف زیره کرمان مناسب می باشد.
