شناسایی نشانگرهای مورفولوژیکی و مولکولی مؤثر در تمایز و شناسایی رقم‌های تجاری و ژنوتیپ‌های ‏امیدبخش درخت به (‏Cydonia oblonga Mill.‎‏)‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، پژوهشکده میوه‌های معتدله و سردسیری، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ‏کرج، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ‏ایران

4 دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

چکیده

طی برنامه­های اصلاحی انجام شده روی درخت به، دو رقم معرفی­شده ویدوجا و بهتا، و سه ژنوتیپ امیدبخش اصفهان-2، اصفهان-3 و اصفهان-5 گزینش شده است. در این تحقیق به تعیین نشانگرهای مورفولوژیک و مولکولی اختصاصی درتمایزآنها پرداخته شد. ارزیابی مورفولوژیک براساس 38 صفت توصیف‌گر آزمون­های تمایز، یکنواختی و پایداری (DUS) و ارزیابی مولکولی براساس نشانگر SSR، با استفاده از 15 جفت آغازگر سیب و گلابی انجام شد. تجزیه خوشه­ای روی صفات مورفولوژیک و الگوی باندی حاصل از نشانگر SSR، بیانگر تمایز کلیه رقم‌ها و ژنوتیپ‌های مورد بررسی از یکدیگر بود. در میان صفات توصیف گر، صفات قدرت و عادت رشد، رنگ شاخه و نحوه اتصال جوانه­ها، اندازه و مواج­بودن حاشیه برگ، رنگ شکوفه و خصوصیات میوه به عنوان کلیدی­ترین صفات در تمایز رقم‌ها بود. رقم اصفهان براساس عادت رشد درخت و شاخه و فرم میوه، رقم ویدوجا براساس فرم درخت، مواج بودن حاشیه برگ و رنگ شکوفه و زمان­گلدهی و اصفهان-2، اصفهان-3، بهتا و اصفهان-5، به ترتیب براساس صفات فرم میوه، فاصله جوانه از شاخه، گردن میوه و رنگ سبزقهوه­ای شاخه متمایز بودند. در نشانگرهای مولکولی تعداد 10 آلل چند شکلو متوسط آلل 3/3 به‌ازای هر مکان ژنی مشاهده شد. بیش­ترین تعداد باند و شاخص PIC با استفاده از آغازگرهای CH05d04، CH04a12 و CH02b10 به دست آمد. آغازگرهای CH04a12، CH05d04 و Ch02b10 بیش­ترین قدرت تمایز رقم‌ها و ژنوتیپ‌های امیدبخش را را داشتند، به صورتی که جمعاً آغازگرهای NH015a، CH04a12 و NB103a همراه با یکی از جفت آغازگرهای CH01d08، CH05d04 و یا NH011b قادر به تمایز همگی رقم‌های مورد بررسی بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification of effective morphological and molecular markers for discrimination ‎and identification of commercial cultivars and promising genotypes of quince ‎‎(Cydonia oblonga Mill.) tree

نویسندگان [English]

  • Hamid Abdollahi 1
  • Mahdi Alipour 2
  • Mahsa Khoramdel Azad 3
  • Amir Abbas Taghizadeh 4
1 Associate Professor, Temperate Fruits Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education ‎and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
2 Former M. Sc. Student, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Torbat Heydarieh University, Torbat Heydarieh, Iran
3 Former M. Sc. Student,‎‏ ‏Faculty of Agricultural Science and Food Industries, Science and Research Branch, Islamic Azad ‎University, Tehran, Iran‎
4 Ph. D. Candidate, Faculty of Agricultureand Natural Resources, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

Recent quince breeding programs has resulted in release of new cultivar Viduja and Behta and presentation of promising Esfahan-2, Esfahan-3 and Esfahan 5 genotypes. This research was conducted to discriminate these cultivars by morphological and molecular markers. Morphological markers were based on 38 characteristics from discrimination, uniformity and stability (DUS) tests, while for molecular markers, 15 primer pairs of apple and pear SSR markers were used. Cluster analysis on morphologic and banding pattern of SSR marker demonstrated distinctness of all evaluated cultivars and promising genotypes. Among morphological markers, tree vigor and growth habit, shoot color and position of bud in relation to the shoot, leaf size and undulation of blades, bloom color and fruit traits were key characteristics. Cultivar Esfahan, based on tree growth habit and fruit shape, cv. Viduja based on tree form and leaf blade undulation, bloom color and flowering time have been discriminated, while in Esfahan-2, Esfahan-3, Behta and Esfahan-5, the fruit shape, position of but in relation to the shoot, fruit neck and finally green-brown of shoot color, respectively were the most discriminative characteristics. In molecular markers, 10 polymorph alleles with mean 3.3 alleles per locus were observed. The highest allele numbers and PIC indices were observed for CH05d04, CH04a12 and CH02b10 primer pairs. Three primer pairs belong to CH04a12, CH05d04 and Ch02b10, SSR loci were more discriminative and three primer pairs, including NH015a, CH04a12 and NB103a with one of the CH01d08, CH05d04 or NH011b were adequately discriminative for all evaluated quinces.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Morphological characteristics
  • simple sequence repeats markers
  • UPOV descriptor‎
  1. Abdollahi, H. (2019). A review on history, domestication and germplasm collections of quince (Cydonia oblonga Mill.) in the world. Genetic Resources and Crop Evolution 66, 1041-1058.
  2. Abdollahi, H. (2021). Quince. In: D. Mandal, U. Wermund, L. Phavaphutanon, R. Cronje (Eds), Temperate fruits; production, processing, and marketing. (pp. 183-246.) CRC Press.
  3. Abdollahi, H., Alipour, M., Khoramdel Azad, M., Mehrabipour, S., Ghasemi, A., Adli, M., Atashkar, D. & Akbari, M. (2011). Establishment of quince (Cydonia oblonga Mill.) germplasm collection from various regions of Iran. Acta Horticulturae, 976, 199-203.
  4. Abdollahi, H., Ghasemi, A. & Mehrabipour, S. (2010). Interaction effects of rootstock and genotype on tolerance to iron deficiency chlorosis in some quince (Cydonia oblonga mill.) genotypes from central regions of Iran. Seed and Plant Journal, 26-1, 1-14 (in Farsi).
  5. Ahmadi, S., Alipour, M., Abdollahi, H. & Atashkar, D. (2013). Comparison of efficiency of indices for fire blight susceptibility evaluation in quince (Cydonia oblonga Mill.) in orchard condition. Seed and Plant Journal 29-1, 331-347.(in Farsi).
  6. Alipour, M., Abdollahi, H., Abdousi, V., Ghasemi, A. A. Adli, M. & Mohamadi, M. (2014). Evaluation of vegetative and reproductive characteristics and distinctness of some quince (Cydonia oblonga Mill.) genotypes from different regions of Iran. Seed and Plant Journal, 30-1, 507-529. (in Farsi).
  7. Amirahmadi, Z., Abdollahi, H. & Ayyari, M. (2017). Variations in flavonoid compounds of the leaves and fruits of quince (Cydonia oblonga Mill.) genotypes from northern regions of Iran. Iranian Journal of Horticultural Science48, 329-337. (in Farsi).
  8. Bell, L. R. & Leitao, M. J. (2011). Cydonia. In: K. Chittaranjan, (Ed.). Wild Crop Relatives: Genomic and Breeding Resources. (pp. 1-16). Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
  9. FAO. (2017). Food and Agriculture Organization Production Yearbook. FAO Publication, Rome, Italy.
  10. Gianfranceschi, L., Seglias, N., Tarchini, R., Komjanc, M. & Gessler, C. (1998). Simple sequence repeats for the genetic analysis of apple. Theoretical and Applied Genetics, 96, 1069-1076.
  11. Guilford, P., Prakash, S., Zhu, J. M., Rikkerink, E., Gardiner, S., Bassett, H. & Forster, R. (1997). Microsatellites in Malus domestica (apple) abundance, polymorphism and cultivar identification. Theoretical and Applied Genetics, 94, 249-254.
  12. Hokanson, S. C., Lamboy, W. F., Szewc-McFadden, A. K. & McFerson, J. R. (2001). Microsatellite (SSR) variation in a collection of Malus (apple) species and hybrids. Euphytica, 118, 281-294.
  13. Khandan, A., Abdollahi, H. & Hajnajari, H. (2011). National Guidelines for Distinction, Uniformity and Stability examination in Quince (Cydonia oblonga Mill.). Seed and Plant Certification and Registration Institute Publication. (in Farsi)
  14. Khoramdel Azad, M., Abdollahi, H. & Taeb, M. (2008). Optimization of DNA extraction from Iranian quince (Cydonia oblonga Mill.) genotypes. In: Proceddings of the 2nd International Student Conference of Biotechnology, 15-17 Nov, University of Tehran, Tehran, Iran, pp. 39.
  15. Khoramdel Azad, M., Nasiri, J. & Abdollahi, H. (2013). Identification of genetic diversity of selected Iranian quince genotypes using SSRs derived from apple and pear. Biochemical Genetics, 51, 426-442.
  16. Kimura, T., Yamamoto, T. & Ban, Y. (2005). Identification of quince varieties using ssr markers developed from pear and apple. International Union for the Protection of New Varieties of Plants.
  17. Liebhard, R., Ganfranceschi, L. & Koller, B. (2002). Development and characterization of 140 new microsatellites in apple (Malus domestica Borkh.). Molecular Breeding, 10, 217-241.
  18. Manee, A. (1994). Pear and quince, and their growing. Iran Technical Publication Company. (inFarsi).
  19. Mehrabipour, S., Abdollahi, H., Hassanzadeh, N. & Ghasemi, A. (2010). The role of some quince stock (Cydonia oblonga) genotypes in susceptibility to fire blight disease. Applied Entomology and Phytopathology, 78, 25-42. (inFarsi)
  20. Naeimi, K., Abdollahi, H. & Miri, S. M. (2020). Evaluation of quince (Cydonia oblonga Mill.) seedlings originated from North West ‎of Iran and preliminary selection of promising genotypes. Iranian Journal of Horticultural Science 50, 967-981. (in Farsi).
  21. Razavi, F., Arzani., F. & Vezvaee, A. (1999). Identification of local quince (Cydonia oblonga L.) genotypes in some parts of Isfahan province. Seed and Plant Journal, 15, 354-374. (in Farsi)
  22. Saygili, H., Aysan, Y., Mirik, M. & Sahin, F. (2006) Severe outbreak of fire blight on quince in Turkey. Acta Horticulturae, 704, 51-54.
  23. SPII. 2015. Special Issues of the First Report on Seed and Plant Improvement Institute Released Cultivars. Seed and Plant Improvement Institute Publication, Karaj, Iran. 91pp. (in Farsi)
  24. Tahzibi Hagh, F., Abdollahi, H., Ghasemi, A. A. & Fathi, D. (2011). Vegetative and reproductive traits of some Iranian native pear (Pyrus communis L.) cultivars based on DUS descriptor. Seed and Plant Journal, 27-1, 37-55. (in Farsi)
  25. UPOV. (2003).Guidelines for the conduct of tests for distinctness, uniformity and stability of quince (Cydonia Mill. sensu stricto). International Union for the Protection of New Varieties of Plants.
  26. Yamomoto, T., Kimura, T., Sawamura, Y., Kotobuki, K., Hayashi, T., Ban, Y. & Matsuta, N. (2001). SSRs isolated from apple can identify polymorphism and genetic diversity in pear. Theoretical and Applied Genetics, 102, 865-870.
  27. Yamomoto, T., Kimura, T., Sawamura, Y., Manabe, T., Kotobuki, K., Hayashi, T., Ban, Y. & Matsuta, N. (2002a) Simple sequence repeats for genetic analysis of pear. Euphytica, 124, 129-137.
  28. Yamomoto, T., Kimura, T., Shoda, M., Ban, Y., Hayashi, T. & Matsuta, N. (2002b) Development of microsatellite markers in Japanese pear (Pyrus pyrifolia). Molecular Ecology Notes, 2, 4-16.
  29. Yamomoto, T., Kimura, T., Shoda, M., Imai, T., Saito, T., Sawamura, Y., Kotobuki, K., Hayashi, T. & Matsuta, N. (2002c) Genetic linkage maps constructed by using an interspecific cross between Japanese and European pears. Theoretical and Applied Genetics, 106, 9-18.
  30. Yamomoto, T., Kimura, T., Soejima, J., Sanada, T., Hayashi, T. & Ban, Y. (2004) Identification of quince varieties using SSR markers developed from pear and apple. Breeding Science, 54, 239-244.