تأثیر نوع محیط کشت و تنظیم‌کننده رشدی در کشت مریستم ارقام مختلف گیلاس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اصلاح و فیزیولوژی میوه، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

3 دانشیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

4 دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

چکیده

تولید گیاه جدید از طریق کشت مریستم، روش کارآمدی برای به­دست­آوردن گیاهان سالم و عاری از ویروس است. این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر نوع محیط کشت و تنظیم‌کننده رشدی بر کشت مریستم در گیلاس در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام شد که فاکتور اول، رقم در هفت سطح (زرد، سیاه مشهد، دوم‌رس، بینگ، پیش­رس، تکدانه و حاج یوسفی) و فاکتور دوم، تیمار در چهار سطح (M1R1: محیط نصف MS بدون تنظیم­کننده رشد، M2R1: محیط کامل MS بدون تنظیم­کننده رشد، M1R2: محیط نصف MS با تنظیم­کننده رشد و M2R2: محیط کامل  MSبا تنظیم­کننده رشد) بود. ریز­نمونه‌های مریستمی از جوانه‌های نوک شاخه بعد از ضدعفونی جدا شدند و در محیط‌های مختلف آزمایش در شرایط کنترل­شده کشت گردیدند؛ بعد از سومین واکشت، میزان زنده‌مانی و پس از ششمین واکشت، نرخ تکثیر و طول نوشاخه‌های تولیدی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که در تمامی شاخص‌ها، بین ارقام اختلاف معنی‌دار وجود ندارد، اما بین تیمارها و همچنین در اثرات متقابل رقم× ­تیمار این اختلاف، معنی‌دار بود. بیشترین درصد زنده‌مانی برای رقم حاج یوسفی (5/42 درصد)، نرخ تکثیر برای رقم دوم‌رس (2/2) و همچنین طول شاخه برای رقم بینگ (9/7 سانتی‌متر) در تیمار محیط کامل MS به­همراه یک میلی‌گرم در لیتر BAP به‌دست آمد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effect of culture medium and growth regulator in meristem culture of sweet Cherry

نویسندگان [English]

  • Mohammad Esmaeil Naddaf 1
  • Gholam Reza Rabiei 2
  • Ebrahim Ganji Moghadam 3
  • Abdolrahman Mohammadkhani 4
1 Ph.D. Candidate, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, University of Shahrekord, Shahrekord, Iran
2 Assistant Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, University of Shahrekord, Shahrekord, Iran
3 Associate Professor, Crop and Horticultural Science Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
4 Associate Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, University of Shahrekord, Shahrekord, Iran
چکیده [English]

Regeneration through meristem culture is an efficient way to obtain virus-free plants. This study was conducted to effect of the medium and growth regulator on meristem cultivation in sweet cherry cultivars with factorial experiment based on completely randomized design with seven cultivars (Zard, Siah-E-Mashhad, Dovomres, Bing, Pishres, Takdaneh and Hajyousefi) and type of treatment in four levels of medium and growth regulator (M1H1: half MS without growth regulator, M2H1: complete MS without growth regulator, M1H2: half MS with growth regulator, M2H2: complete MS with growth regulator). Meristem explants (less than 1 mm) were isolated from shoot tips and were cultured in MS medium under controlled conditions; after third subculture (sixth week), meristem survival and activation After sixth subculture (third month), the multiplication rate (production shoot to active sample) and length of the shoot were measured. The results showed that there was no significant difference in survival index as well as multiplication rate and shoot length between cultivars, but this difference was significant between treatments. The highest survival percentage was obtained for Hajyosefi (52.4%), multiplication rate for Dovomres (2.2) and shoot length for Bing (7.9 cm) cultivar in MS medium with 1mg.l-1 BA growth regulator.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multiplication rate
  • propagation
  • shoot tips
  • surviving rate
  • virus-free

مراجع

  1. Buzkan, N., Çetiner, S., Yalçin-Mendi, Y. & Di Terlizzi, B. (1997). Clonal propagation of disease free rootstooks for sour and sweet cherry by meristem culture. Acta Horticultural, 441, 327-332.
  2. Erbenova, M., Paprstein, F. & Sedlak, J. (2001). In vitro propagation of dwarfed rootstocks for sweet cherry. Acta Horticultural, 560, 477-480.
  3. Food and Agriculture Organization. (2015). FAO stat: Agricultural data in FAO. Retrieved January 2015, from http://www.fao.org/faostat.
  4. Ganji Moghadam, E. & Bouzari, N. (2009). Sweet cherry. Tehran, Gholami Press, 344p. (in Farsi)
  5. Hu, C. Y. & Wang, P. J. (1983). Meristem, Shoot Tip and Bud Culture. In: Envans, D.A., Sharp, W.R., Ammiratto, P.V. & Yamada, Y. (Eds), Handbook of Plant Cell Culture, Volume 1, (pp.177-227.) Macmillan, New York, U.S.A.
  6. Hussain, G., Wani, M., Mir, M., Rather, Z. & Bhat, K. (2014). Micrografting for fruit crop improvement. African Journal of Biotechnology, 13(25), 2474-2483.
  7. Ivanicka, J. & Pretova, A. (1986). Cherry (Prunus avium L.), in: Bajaj, Y. (Ed), Handbook of Biotechnology in agriculture and forestry, Vol I, Trees 1, (pp. 154-169.) Springer Science.
  8. Jakab, I., Pamfil, D., Clapa, D. & FIRA, A. (2008). In vitro regeneration & meristem culture of Prunus domestica cv. Bulletin. UASVM Horticulture, 126-131.
  9. Linsmaier, E. & Skoog, F. (1965). Organic growth factor requirements of tobacco tissue culture, Plant, Cell and Tissue Organ Culture, 33, 105-119.
  10. Manuchehr, SH., Zamani, Z. & Buzari, N. (2009). Effect of growth regulators concentration and antioxidant on meristem culture of Sweet Cherry in vitro. In: Proceedings of 6th Iranian Congress of Horticulture Science, 13-16 July, Gilan University, Rasht, Iran, pp. 643-647. (in Farsi)
  11. Mert, C. & Soylu, S. (2010). Shoot location & collection time effects on meristem tip culture of some apple rootstocks. Pakistan Journal of Botany, 42 (1), 549-557.
  12. Mozafari, A. & Bahramnejad, B. (2010). The effects of medium and hormones mixture on the morphological changes of Fragaria annanasa by meristem culture. Life Technology, 9(2), 17-29.
  13. Murashige, T. & Skoog, F. (1962). A revised medium for rapid growth & bioassay with tobacco culture. Plant Physiology, 15, 473-497
  14. Murai, Y., Harada, H. & Yamashita, H. (1997). In vitro propagation of Apricot (Prunus armenica L.) cv. Bakuoh junkyuo. Soc. Horticulture Science, 66 (3.4), 475-480.
  15. Narender, S. & Kutty, K. (1994). Meristem & Shoot Tip Culture In: Indra, K. & Vasil, T.(Eds), Handbook of Plant Cell & Tissue Culture, (pp.37-70.) Springer Science.
  16. Pérez-Tornero, O. & Burgos, L. (2000). Different media requirements for micro propagation of apricot cultivars. Plant Cell, Tissue & Organ Culture, 63, 133-141.
  17. Snedecor, G. M. & Cochran, W. G. (1986). Statistical Methods. (9th ed.). The Iowa State Univ., Press. Th. Amer. Iowa, U.S.A. 207p.
  18. Snir, I. (1982). In vitro propagation of sweet Sweet cherry cultivars. HortScience. 17(2), 192-193.
  19. Soliman, H. (2012). In vitro propagation of Apricot (Prunus armeniaca L.) and assessment of genetic stability of micropropagated plants using RAPD analysis. World Applied Science Journal, 19(5), 674-687.
  20. Tioleneve, V.M. (1993). Regeneration of Front Crops from Somatic Tissues.(1st ed.). Pushino. 173p.
  21. Zamanipour, M., Ganji Moghadam, E., Tehranifar, A. & Abedi, B. (2015).The effects of media, plant growth regulators & apex size on the success of meristem culture in prunus avium CV pishras-e-mashhad. Indian Journal of Fundamental & Applied Life Sciences, 5 (1), 924-929.
علوم باغبانی ایران
دوره 50، شماره 3
آذر 1398
صفحه 587-594

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 02 بهمن 1396
  • تاریخ بازنگری: 06 تیر 1397
  • تاریخ پذیرش: 09 تیر 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار