غربال‌گری برخی پایه‌های هیبرید انتخابی سیب برای تحمل به تنش خشکی بر اساس صفات مرتبط با فتوسنتز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق دکتری علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 دانشیار علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 استادیار، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، ایران

4 دانشیار، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

به‌منظور ارزیابی تحمل به خشکی برخی پایه‌های هیبرید سیب، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 11 ژنوتیپ حاصل از برنامه اصلاح پایه‌های سیب شامل AR1 تا AR11 به­همراه پایه MM111 به‌عنوان شاهد متحمل در دو تیمار آبیاری 40 و 80 درصد ظرفیت زراعی اجرا شد. در این پژوهش فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل: فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، تعرق،CO2  زیر­روزنه، کارایی مصرف آب، هدایت مزوفیلی، محتوی نسبی آب برگ، دمای سطح برگ و دمای بخش درونی تاج اندازه‌گیری شد. به‌طورکلی ژنوتیپ پایه‌های موردمطالعه به لحاظ خصوصیات فیزیولوژیکی تفاوت معنی‌داری در سطح 1% از خود نشان دادند. تحت تأثیر تنش خشکی، پارامترهای فیزیولوژیکی کاهش یافت و میزان کاهش آن در ژنوتیپ پایه‌های مختلف متفاوت بود. اگرچه ژنوتیپ پایه‌های AR3، AR4، AR5 و AR7در شرایط آبیاری بدون تنش، دارای بیشترین تبادلات روزنه‌ای و فتوسنتز بودند؛ ولی کمترین کاهش در تبادلات روزنه­ای و فتوسنتز تحت تنش خشکی در ژنوتیپ پایه‌های AR1، AR4، AR8 و AR11 و بیشترین عکس­العمل منفی به تنش در ژنوتیپ پایه‌های AR3، AR6، AR7 و AR9 مشاهده شد که به‌عنوان دو گروه ژنوتیپ‌های متحمل و حساس به تنش خشکی، می‌توانند در بررسی­های بعدی موردتوجه قرار گیرند. محتوی نسبی آب برگ در ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی، علی­رغم داشتن تعرق بیشتر، به­میزان کمتری کاهش یافت و همین امر میزان آماس برگ‌ها و شاخص­های فتوسنتزی آن‌ها را بهبود داد. احتمالاً این ژنوتیپ‌ها با سیستم ریشه‌ای ویژه، توانایی جذب بیشتر آب از خاک را داشته‌ و یا با تجمع اسمولیت­های درون‌سلولی، قدرت جذب و نگهداری آب بیشتری دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Screening for drought tolerance in some hybrid apple rootstocks based on photosynthesis characteristics

نویسندگان [English]

  • Dariuds Atashkar 1
  • Ahmad Ershadi 2
  • Mehdi Taheri 3
  • Hamid Abdollahi 4
1 Former Ph.D. Student of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, University of Bu-Ali Sina, Hamedan, Iran
2 Asociated professor of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, University of Bu-Ali Sina, Hamedan, Iran
3 Assistant Professor, Zanjan Agricultural and natural resources research Center, Agricultural, Research, Education and Extension Organization, Iran
4 Associate Professor, Horticultural Science Research Institute, Agricultural, Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran
چکیده [English]

In order to evaluate the drought tolerance of some hybrid apple rootstocks, an  experiment was conducted in a randomized complete block design with 11 genotypes from apple rootstock breeding program, AR1 to AR11, with MM111, as tolerant control, under two irrigation treatments of 40 and 80% field capacity. In this experiment, physiological parameters including photosynthesis, stomatal conductance, transpiration, sub-stomatal CO2, water use efficiency, mesophyll conductance, leaf relative water content (RWC), leaf surface temperature, and internal temperature of the crown were measured. Generally, the studied genotypes showed significant differences in physiological characteristics at 1% level. Drought stress reduced the physiological parameters and its reduction varied among different genotypes. Genotypes AR3, AR4, AR5 and AR7 had the highest stomatal conductance and photosynthesis rate under normal irrigation (control), however, AR1, AR4, AR8, AR11 showed the least and AR3, AR6, AR7, AR9 revealed the most decrease in stomatal conductance and photosynthesis rate under drought stress which may be considered as drought tolerant and drought suceptible groups of genotypes for further studies. Despite higher transpiration of drought tolerant genotypes, they maintained their leaf relative water content under drought stress which, in turn resulted in retaining their leaf turgor pressure and photosynthesis parameters. These genotypes had more ability to absorb or keep water probably due to their special root system or higher osmolites accumulation in their cells.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stomatal conductance
  • Transpiration
  • photosynthesis
  • Water use efficiency
  • Water shortage
  1. AL-Abbasi, K. M. & Archbold, D. (2016). Apple tree responses to deficit irrigation combined with periodic applications of particle film or abscisic acid. Horticulturae, 2(16), 2-12.
  2. Alizadeh, A., Alizadeh, V., Nassery, L. & Eivazi, A. (2011). Effect of drought stress on apple dwarf rootstocks. Technical Journal of Engineering and Applied Sciences, 1(3), 86-94.
  3. Anjum, F., Yaseen, M., Asul, E., Wahid, A. & Anjum, S. (2003). Water stress in barley (Hordeum vulgare L.) effect on chemical composition and chlorophyll. Pakistan Journal of Agriculture Science, 40, 45-49.
  4. Atashkar, D., Pirkhezri, M. & Taghizadeh, A. (2015). Production and Primary Evaluation of Apple (Mallus domestica Borkh.) Hybrid Rootstocks. Iranian Journal of Horticultural Sciences, 47(2), 329-335. (in Farsi)
  5. Atkinson, C. J., Policarpo, M., Webster, A. D. & Kingswell, G. (2000). Drought tolerance of clonal Malus determined from measurements of stomatal conductance and leaf water potential. Tree Physiology, 20, 557-563.
  6. Blum, A. (2005). Drought resistance, water-use efficiency, and yield potential: are they compatible, dissonant, or mutually exclusive? Crop& Pasture Science, 56(11), 1159-1168.
  7. Bolat, E., Dikilitas, M., Ercisli, S., Ikinici, A. & Tonkaz, T. (2014). The effect of water stress on some morphological, physiological, and biochemical characteristics and bud success on apple and quince rootstocks. Hindawi Publishing Corporation, The Scientific World Journal,1, 1-8.
  8. Carole, L. B. (2013). Abiotic stress- plant responses and applications in agriculture. Water Use and Drought Response in Cultivated and Wild Apples, pp. 249-275.
  9. Chaves, M. M., Flexas, J. & Pinheiro, C. (2009). Photosynthesis under drought and salt stress: regulation mechanisms from whole plant to cell. Journal of Integrative Plant Biology, 103, 551-560.
  10. Fernandez, R., Perry, T. & Flore, R. L. (1997). Drought response of young apple trees on three rootstocks: growth and development. Journal of the American Society for Horticultural Science, 122(1), 14-19.
  11. Fernandez, R., Perry, T. & Flore, R. L. (1997). Drought response of young apple trees on three rootstocks.II.gas exchange, chlorophyll fluorescence, water relations, and leaf abscisic acid.Journal of the American Society for Horticultural Science, 122(6), 841-848.
  12. Ghaderi, N. & Sivsemardeh, A. (2013). Effect of water stress on some physiological characteristics in three strawberry cultivars. Iranian Jornal of Horticultural Sciences, 44(2), 129-136. (in Farsi)
  13. Hosseini, S. Z., Soleimani, A., Taheri, M. & Tavakoli, A. (2014). Screening for drought stress tolerance in olive cultivars. Iranian Journal of Horticultural Science and Technology, 14(4), 491-500. (in Farsi)
  14. Jones, H. G. (2004). Irrigation scheduling: advantages and pitfalls of plant-based methods. Journal Express of Botanical, 55, 2427-2436.
  15. Jie, Z., Yun, K., Shaohui, W. & Yuncong, Y. (2010). Activities of some enzymes associated with oxygen metabolism, lipid peroxidation and cell permeability in dehydrated Malus micromalus seedlings. African Journal of Biotechnology, 9(17), 2521-2526.
  16. Korkmaz, S., Swarup, L., Horman, M., Riley, D., Molenaar, K., Sobin, N. & Gransberg, D. (2010). Influence of Project Delivery Methods on Achieving 614 Sustainable High Performance Buildings Report on Case Studies. The Charles 615 Pankow Foundation.
  17. Liu, B., Li, M., Chenj, L., Liang, D., Zou, Y. & Ma, F. (2012). Influence of rootstock on antioxidant system in leaves and roots of young apple treess in response to drought stress. Plant Growth Regulators, 67, 247-256.
  18. Khanizadeh, S., Groleau, Y., Granger, R., Cousineau, J. & Rousselle, G. L. (2000). New Hardy   rootstock from the Quebec Apple Breeding Program. Acta Horticulturae, 538(2), 719-721.
  19. Ma, P., Bai, T. H. & Ma, F. W. (2015). Effects of progressive drought on photosynthesis and partitioning of absorbed in apple trees. Journal of Integrative Agriculture, 14(4), 681-690.
  20. Monclus, R., Dreyer, E., Villar, M., Delmotte, F. M., Delay, D., Petit, J. M. & Barbaroux, C. (2006). Impact of drought on productivity and water use efficiency in 29 genotypes of Populus deltoids×Populus nigra. New Phytogist, 1, 765-777.
  21. Morgan, P. W. (1990). Effect of abiotic stresses on plant hormone systems, in: Stress Responses in plants: adaptation and acclimination mechanisms. Wiley-Liss, Inc., pp.113-146.
  22. Sairam, R. K. (1994).Effect of moisture stress on physiological activities of two contrasting wheat genotypes. Indian Journal of Experimental Biology, 32, 594-597.
  23. Sakalauskaite, J., Kviklys, D., Lanauskas, J. & Duchovskis, P. (2006). Biomas production, dry weight partitioning and leaf area of apple rootstocks under drought stress.Scientific Works of the Lithuanian Institute of Horticulture and Lithuanian University of Agriculture. Sodinnikyste IR Darzininkyste, 25(3), 283-291.
  24. Schwarz, D., Rouphael, Y., Colla, G. & Venema, J. H. (2010).Grafting as a tool to improve tolerance of vegetables to abiotic stresses: thermal stress, water stress and organic pollutants. Scientia Horticulturae,127, 162-171.
  25. Siddique, M. R. B., Hamid, A. & Islam, M. S. (2001). Drought effects on water relations of wheat. Botanical Bulletin of Academia Sinica, 41, 35-39.
  26. Shan, W., Liang, D. & Ma, F. (2014). Leaf micromorphology and suger may contribute to differences in drought tolerance for two apple cultivars. Plant Physiology and Biochemistry,80, 249-258.
  27. Sircelj, H., Tausz, M., Grill, D. & Batic, F. (2007). Detecting different levels of drought stress in apple trees (Malus domestica Borkh.) with selected biochemical and physiological parameters. Scientia Horticulturae, 113, 362-369.
  28. Tony, W., Kento, B. & Evens, K. (2000). Breeding and evaluation of new rootstocks for apple, pear and sweet cherry. In: 43rd annual IDFTA conference, Newzeland. The Compact Fruit, volume33, number 2, 2000.
  29. Tworkoski, T., Fazio, G. & Michael, G. D. (2016). Apple rootstock resistance to drought. Scientia Horticulturae, 204, 70-78.
  30. Rasul, E. (2005). Photosynthesis in leaf, stem, flower and fruit. in: Pessarakli, M(Ed.), Handbook of Photosynthesis, 2nd ed., CRC  Press, Florida, pp. 479-497.
  31. William, C. J. (2000). Methods and results of screening for disease and insect apple rootstocks. In: 43rd annual IDFTA conference, Newzeland. The Compact Fruit, volume 33, number 2, 2000.
  32. Zagaja, S. W., Jakubowski, T., Piklo, A. & Prybyla, A. (1989). Preliminary evaluation of new clone's apple rootstocks. Fruit Science, 16, 205-213.