تاثیر برخی تیمارهای شیمیایی و هورمونی بر شکستن خواب بذر گونه های بادام و هلو (Prunus spp)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه ملایر

2 دانشجوی سابق دکتری گروه اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات تهران

3 دانشیار بخش باغبانی مؤسسۀ اصلاح و تهیۀ نهال و بذر کرج

چکیده

در این پژوهش جوانه‏زنی بذرهای گونه‏های مختلف جنس Prunus شامل Prunus communis L.، Prunus scoparia Spach، Prunus haussknechtii Bornm وPrunus persicaL. مطالعه شد. برای این کار ابتدا، بذرهای بالغ بدون پوشش پوستۀ چوبی به‏مدت 30 دقیقه تحت تیمار تترامتیل‏ تیورام ‏دی‏سولفید‌ 2 درصد‌ ضد ‏عفونی شدند. بذرهای مربوط به هر گونه در سه گروه (هر گروه حاوی 90 بذر در سه تکرار 30 تایی) تقسیم شدند و هر گروه پس از تیمار با شاهد (آب مقطر)، هورمون اسید جیبرلیک (250 و500 میلی‌گرم در لیتر) و آب اکسیژنه (5/0 و 1 درصد) در پرلیت مرطوب و در دمای 7 سانتی‌گراد به‌‏مدت 10 هفته به‏منظور بررسی و ثبت درصد جوانه‏زنی در هر هفته چینه‌سرمایی شدند. طی مدت انبار‏مانی، تعداد بذرهای جوانه‏زده، درصد جوانه‏زنی، میانگین زمان جوانه‏زنی و میانگین سرعت جوانه‏زنی ثبت شد. نتایج نشان داد بین گونه‏های مطالعه‌شده از نظر زمان جوانه‏زنی تفاوت معنا‏داری وجود داشت به‏طوری‏کهP. communis L. و P. persicaL. به‏ترتیب ‌کمترین و بیشترین زمان برای شکستن خواب و جوانه‏زنی بذرها در بین گونه‏های ‌مطالعه‌شده را داشتند‌. غلظت‌های مختلف آب اکسیژنه و اسید جیبرلیک روی بذر هر کدام از گونه‏های مطالعه‌شده اثر معنا‏داری در شکست خواب آنها داشت. بعد از پنج هفته، تیمار‏های آب اکسیژنۀ 5/0 درصد، اسید جیبرلیک500 و 250 میلی‌گرم در لیتر به‏ترتیب بیشترین تأثیر را در شکستن خواب بذر گونه‏های P. scoparia(68 درصد جوانه‏زنیP. communis L (60 درصد جوانه‏زنی)، P. haussknechtii (42 درصد جوانه‏زنی) و P. persica(34 درصد جوانه‏زنی) داشتند در‌حالی‏که در تیمار شاهد بذر هیچ‌کدام از گونه‏ها جوانه نزدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of some chemical and hormonal treatments on breaking of seed dormancy of some Almond species and peach (Prunus spp.)

نویسندگان [English]

  • Mousa Rasouli 1
  • Reza Tavakkoli Benizi 2
  • Ali Imani 3
1 Assistant Professor, Department of Horticultural Sciences and Landscape design, Faculty of Agriculture, University of Malayer, Iran
2 Former Ph. D. Student, Department of Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Science and Research Branch of Tehran
3 Associate Professor, Horticulture, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran
چکیده [English]

In this investigation, the effect of different treatments on breaking of seed dormancy of almond species and peach seeds include Prunus scoparia Spach, P. haussknechtii Bornm, P. communis L. and P. persica L. was studied to determine their seed germination percentages. First, mature seeds, without endocarp were treated with two percent TMTD® (tetramethylthiuram disulphide) fungicide solution for 30 min, then were tested by hydrogen peroxide ( 0%, 0.5% and 1%), GA3 (250 and 500 mgl-1) for 24 hours and stored at 7oC for 1–10 weeks. Number of germinated seeds, germination percent (GP), mean germination time (MGT) and mean germination rate (MGR) were recorded for each species. Results showed significant difference between species according to their germination time. Prunus communis L. required the least time to break seed dormancy and germinated faster among tested species while P. persica L. required the highest period of time. Also, different concentrations of hydrogen peroxide and gibberellic acid had significant effect on breaking seed dormancy of studied species. After five weeks of stratification, seed germination percentages were 68% in Prunus scoparia (0.5% H2O2), 60% in P. communis (500 ppm GA3), 42% in P. haussknechtii (500 ppm GA3) and 34% in P. persica (250 ppm GA3) while control seeds failed to germinate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • GA3
  • .germination
  • hydrogen peroxide
  • Prunus species
  • Seed dormancy
  1. Agrawal, P.K. & Dadlani, M. (1995).Techniques in seed science and technology. Second edition. South Asian Publishers New Delhi International Book Company Absecon Highlands, 109-113.
  2. Bewley, J.D. & Black, M. (1994). Seeds physiology of development and germination. Second Edition. New York, Plenum Press: 445 pages.
  3. Cetinbas, M. & Koyuncu, F. (2006). Improving germination of Prunus avium L. seedsby gibberellic acid, potassium nitrate and thiourea. Horticulture Science, 33, 119-123.
  4. Diaz, D.H. & Martin, G.C. (1972). Peach seed dormancy in relation to endogenous inhibitors and applied growth substances. Journal of the American Society for Horticultural Science, 97, 652-654.
  5. Du Toit, H.G., Jacobs, G. & Strydom, D.K. (1979). Role of various seed parts in peach seed dormancy and initial seedling growth. Journal of the American Society for Horticultural Science, 104, 490-492.
  6. Frisby, J.W. & Seeley, S.D. (1993).Chilling of endodormant peach propagules: seed germination and emergence. Journal of the American Society for Horticultural Science, 118, 248-252.
  7. Garcia-Gusano, M., Martinez-Gomez, P. & Dicenta, F. (2004). Breaking seed dormancy in almond (Prunus dulcis (Mill.) D.A. Webb). Scientia Horticulturae, 99, 363-370.
  8. Ghayyad, M., Kurbysa, M. & Napolsy, G. (2010). Effect of endocarp removal, gibberelline, stratification and sulfuric acid on germination of Mahaleb (Prunus mahaleb L.) seeds. American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences, 9(2), 163-168.
  9. Grigorian, V. (1972).L’embryogenèse chez l’Amandier (Prunus amygdalus Batsch) étude comparé de la dormances des graines et de la dormances des bourgerons végétatifs. Ph.D. Dissertation. University of Bourdeaux, Bourdeaux, France, 144 pp.
  10. Grisez, T.J., Barbour, J.R. & Karrfalt, R.P. (2008). Prunus L. cherry, peach and plum, 875-890 p. In: Bonner FT, Karrfalt RP (Eds.). Woody plant seed manual. Agriculture Handbook No. 727, USDA Forest Service, Washington, DC.
  11. Gusano, G.M., Martinez-Gomez, P. & Dicenta, F. (2004). Breaking seed dormancy in almond (Prunus dulcis (Mill.) D.A. Webb). Scientia Horticulturae, 99, 363-370.
  12. Hartmann, H.T. Kester, D.E., Davies, F. J. & Geneve, R.L. (1997). Plant Propagation Principles and Practices. Sixth Edition. New Jersey, Prentice Hall.
  13. Iliev, N., Petrakieva, A. & Milev, M. (2012). Seed dormancy breaking of wild cherry (Prunus avium L.) seeds. Forestry Ideas, 17(1), 28-36.
  14. Kafkas, K.N. (1998). The effects of scarification, stratification angGa3 treatments on germination of seed and seedling growths in selected P. khinjuk types. Acta Horticulturae, 470, 454-542.
  15. Kester, D.E., Raddi, P. & Assay, R.N. (1977). Correlation of chilling requirements for germination, blooming and leafing within and among seedling populations of almond. Journal of the American Society for Horticulture Science, 102, 145-148.
  16. Lin, C.F. & Boea, A. (1972). Effects of some endogenous and exogenous growth regulators on plum seed dormancy. HortScience, 97, 41-44.
  17. Martinez-Gómez, P. & Dicenta, F. (2001). Mechanisms of dormancy in seeds of peach (Prunus persica L. Batsch) cv. GF305. Scientia Horticulturae, 91, 51-58.
  18. Mehanna, H.T. & Martin, G.C. & Nishijuma, C. (1985). Effects of temperature, chemical treatments and endogenous hormone content on peach seed germination and subsequent seedling growth. Scientia Horticulturae, 27, 63-73.
  19. Nikolaeva, M.G. (1977). Factors controlling the seed dormancy pattern, 51-74 p. In: Khan AA (Ed.) The physiology and biochemistry of seed dormancy and germination. North-Holland, Amsterdam/New York.
  20. Pipinis, E., Milios, E., Kiamos, N., Mavrokordopoulou, O. & Smiris, P. (2012). Effect of Pretreatments on Seed Germination of Prunus mahaleb L. Notulae Botanicae Horti AgrobotaniciCluj-Napoca,40(2), 183-189.
  21. Powell, L.E. (1987). Hormonal aspects of bud and seed dormancy in temperate-zone woody plants. HortScience, 22, 845-850.
  22. Rouhi, V., Ranjbar, A. & Van Damme, P. (2002). Effects of gibberellic acid and temperature on germination of Amygdalus scoparia Spech seeds. Options Méditerranéennes, 63, 397-401.
  23. Seeley, S.D., Ayanoglu, H. & Frisby, J.W. (1998). Peach seedling emergence and growth in response to isothermal and cycled stratification treatments reveal two dormancy components. Journal of the American Society for Horticultural Science, 123,776-780.
  24. Tavakoli, R., Imani, A. & Zarifi, K. (2009). Breaking seed dormancy in some of almond species and peach. V International Symposium on Pistachios and almonds. Sanliurfa,Turkey. (Abstract book).
  25. Tewari, B., Tewari, A., Shah, S., Pande, N. & Singh, R.P. (2011). Physical attributes as indicators of seed maturity and germination enhancement in Himalayan Wild Cherry (Prunus cerasoides D. Don.). New Forests, 41, 139-146.
  26. Yang, Q.H., Ye, W.H. & Yin, X.J. (2007). Dormancy and germination of Areca triandra seeds. Scientia Horticulturae, 113, 107-111.
  27. Young, J.A. & Young, C.G. (1992). Seeds of woody plants in North America Dioscorides. Portland, Oregon.
  28. Zeinalabedini, M., Majourhat, K., Khayam-Nekoui, M., Hernández, J.A. & Martínez-Gómez, P. (2009). Breaking seed dormancy in long-term stored seeds from Iranian wild almond species. Seed Science Technology, 37(2), 267-275.
  29. Zhou, L., Wu, J. & Wang, S. (2003). Low-temperature stratification strategies and growth regulators for rapid induction of Paris polyphylla var. yunnanensis seed germination. Plant Growth Regulator, 40, 179-183.