مطالعۀ ژنتیکی موسیر ایرانی (Allium hirtifolium Boiss.) با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی و مولکولی‏

ابراهیمی, راهله; حسندخت, محمد رضا; زمانی, ذبیح اله; کاشی, عبدالکریم; رولدان رویز, ایزابل

doi:10.22059/ijhs.2014.52873

مطالعۀ ژنتیکی موسیر ایرانی (Allium hirtifolium Boiss.) با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی و مولکولی‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی سابق دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

² دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

³ استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

⁴ استاد، گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

⁵ استاد بخش علوم گیاهی مرکز تحقیقات کشاورزی و شیلات بلژیک

10.22059/ijhs.2014.52873

چکیده

در این پژوهش، تنوع ژنتیکی 21 تودۀ موسیر (Allium hirtifolium Boiss.) وحشی ایران از مناطق جنوب، جنوب غرب، غرب و مرکز ایران با استفاده از صفات مورفولوژیکی و نشانگرهای AFLP ارزیابی شد. نتایج نشان داد تودۀ خوانسار دارای بیشترین عرض برگ (42/5 سانتی‏متر)، میانگین تعداد برگ در بوته (41/5)، قطر سوخ (84/10 سانتی‏متر)، ارتفاع سوخ (95/4 سانتی‏متر) و وزن متوسط سوخ (5/122گرم) بود و بنابراین، تودۀ مناسبی برای اهلی‏سازی و کشت است. بر‏اساس تجزیۀ کلاستر توده‏های مطالعه‏شده از نظر صفات مورفولوژیکی در سه گروه قرار گرفتند که تا حد زیادی بر‏اساس نزدیکی و دوری جغرافیایی بود. در بررسی مولکولی توسط نشانگرهای AFLP از چهار ترکیب آغازگری EcoRI و MseI دارای سه نوکلئوتید انتخابی استفاده شد. در آنالیز مولکولی، 376 نشانگر حاصل شد که 204 نشانگر (28/53‏ درصد) چند‏شکلی نشان دادند. بر‏اساس دندروگرام حاصل از داده‏های مولکولی، توده‏های موسیر بومی ایران در حد تشابه 70‏ درصد در پنج گروه قرار گرفتند که مطابقت زیادی با پراکنش جغرافیایی آن‏ها نشان ‏داد. همچنین تودۀ کازرون از منطقۀ گرم‏تر جنوبی با توده‏های شمالی‏تر که از مناطق سردتر بوند تفاوت‏های ژنتیکی بارزتری داشت. نتایج نشان داد تکنیک AFLP ابزار مناسبی در ارزیابی تنوع ژنتیکی توده‏های موسیر ایرانی است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.2008482.1393.45.3.5.1

عنوان مقاله [English]

Genetic study of Persian shallot (Allium hirtifolium Boiss.) using morphological and molecular markers

نویسندگان [English]

Rahele Ebrahimi ¹
Mohammad Reza Hassandokht ²
Zabih-o-lah Zamani ³
Abd-olkarim Kashi ⁴
Izabel Roldan-Ruiz ⁵

¹ Former Postgraduate Student, University College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran

² Associate Professor, University College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran

³ Professor, University College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran

⁴ Professor, University College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran

⁵ Institute for Agricultural and Fishers Research (ILVO), Plant Sciences Unit, Caritasstraat 21, 9890 Melle, Belgium

چکیده [English]

In this research work, genetic diversity of 21 wild Persian shallot (Allium hirtifolium Boiss.) accessions from south, southwest, west and center of Iran was evaluated using morphological traits as well as AFLP markers. Results showed that Khansar accession had the highest leaf width (5.42 cm), mean leaf number per plant (5.41), bulb diameter (10.84 cm), bulb height (4.95 cm) and mean bulb weight (122.5 g) which was the suitable accession for domestication and culturing. Based on cluster analysis, studied accessions were divided into three groups according to their morphological characters which mostly had coincidence with geoghraphical distribution. Molecular survey by AFLP markers was done using four primer combinations of EcoRI and MseI with three selective nucleotides. In molecular analysis 376 bands were obtained in which 204 bands were polymorphic (53.28%). Based on dendrogram from molecular data, Persian shallot accessions at 70 % similarity was divided into five groups which mostly showed coincidence with geographical distribution. Also Kazerun accession from warmer southern region of Iran had obvious genetical differences with accessions from colder northern regions. Results showed that AFLP technique is a suitable tool for evaluation of genetic diversity for Persian shallot accessions.

کلیدواژه‌ها [English]

AFLP
Genetic diversity
Landrace
Cluster Analysis
domestication

مراجع

Barker, J.H.A., Matthes, M., Arnold, G.M., Edwards, K.J., Ahman, I., Larsson, S. & Karp, A. (1999). Characterization of genetic diversity in potential biomass willows by RAPD and AFLP analysis. Genome, 42, 173-183.

2. Dashti, F. (2003). The study of genetic diversity and phylogeny of Tareh Irani in Alliums using morphological characters and molecular markers. Ph.D. Dissertation in Horticultural Science, University of Tehran, pp. 103. (In Farsi)

3. Doyle, J.J. & Doyle, J.L. (1987). Isolation of DNA from fresh plant tissue. Focus, 12, 13-15.

4. Ebrahimi, R., Zamani, Z. & Kashi, A. (2008). Genetic diversity evaluation of Persian shallot (Allium hirtifolium Boiss.) genotypes using morphological characters. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 39(1), 147-154. (In Farsi)

5. Ebrahimi, R., Zamani, Z. & Kashi, A. (2009). Genetic diversity evaluation of wild Persian shallot (Allium hirtifolium Boiss.) using morphological and RAPD markers. Scientia Horticulturae, 119, 345–351.

6. Fritsch, R.M. & Friesen, N. (2002). Evolution, domestication and taxonomy. In: Rabinowitch H.D., Currah L. (eds.) Allium Crop Science: Recent Advances. Wallingford, UK: CABI Publishing, 5–30.

7. Ghahreman, A. (1984). Color Atlas of Iranian Plants. Institute of Forestries and Grasslands, Botany Division, No. 5, 512 pp. (In Farsi)

8. Hassandokht, M.R. & Campion, B. (2002). Low temperature, medium and genotype effect on the gynogenic ability of onion (Allium cepa L.) flowers cultured in vitro. Advances in Horticultural Science, 16 (2), 72- 78.

9. Ipek, M. & Simon, P.W. (2001). Genetic diversity in garlic (Allium sativum L.) as assessed by AFLPs and Isozymes. American Society for Horticultural Science 98th Annual Conference and Exhibition.

10. Ipek, M., Ipek, A. & Simon, P.W. (2003). Comparison of AFLPs, RAPD markers, and isozymes for diversity assessment of garlic and detection of putative duplicates in germplasm collections. Journal of the American Society for Horticultural Science, 128, 246–252.

11. Ipek, M., Ipek, A. & Simon, P.W. )2008a). Genetic characterization of Allium tuncelianum: An endemic edible Allium species with garlic odor. Scientia Horticulturae, 115, 409–415.

12. Ipek, M., Ipek, A. & Simon, P.W. )2008b). Molecular characterization of Kastamonu garlic: An economically important garlic clone in Turkey. Scientia Horticulturae, 115, 203–208.

13. Lee, M., Lim, Y.P. & Bang, J.W. (2002). Genetic analysis of garlic (Allium sativum L.) cultivars using AFLP. Korean Journal of Genetics, 24(1), 75- 81.

14. Matus, I., Gonzalez, M.I. & Del Poso, A. (1999). Evaluation of phenotypic variation in a chilean collection of garlic (Allium sativum L.) using multivariate analysis. International Plant Genetic Resources Institute (IPGRI). Newsletter, 117, 31-36.

15. Mehdi-Khanlou, Kh., Vandepitte, K., Kheibarshekan, L. & Van Bockstaele, E. (2011). Towards an optimal sampling strategy for assessing genetic variation within and among white clover (Trifolium repens L.) cultivars using AFLP. Genetics and Molecular Biology, 34(2), 252-258.

16. Sadeghzadeh-Ahari, D. (2010). Evaluation of drought and genetic diversity of Iranian fenugreek landraces using AFLP markers. Ph.D. Thesis in Horticultural Science, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, pp. 194 (In Farsi)

17. Vafaee, Y., Dashti, F., Mardi, M. & Ershadi, A. (2009). A detection of genetic diversity among Iranian garlic clones (Allium sativum L.) via morphological characters and AFLP marker. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 40(1), 13-22. (In Farsi)

18. Volk, G.M., Henk, A.D. & Richards, Ch.M. (2004). Genetic diversity among U.S. garlic clones as detected using AFLP methods. Journal of the American Society for Horticultural Science, 129(4), 559- 569.

19. Vos, P., Hogers, R., Bleeker, M., Reijans, M., Van de Lee, T., Hornes, M., Frijters, A., Pot, J., Peleman, J., Kuiper, M. & Zabeau, M. (1995). AFLP: A new technique for DNA ﬁngerprinting. Nucleic Acids Research, 23, 4407– 4414.