TY - JOUR ID - 77860 TI - بررسی ترکیب‌پذیری عمومی خصوصیات مورفولوژی و فیتوشیمیایی در جمعیت‌های مختلف آویشن ‏دنایی (‏Thymus daenensis Celak‏) در آزمون پلی‌کراس JO - علوم باغبانی ایران JA - IJHS LA - fa SN - 2008-482X AU - محمدی, سیاوش AU - تبریزی رائینی, لیلا AU - شکرپور, مجید AU - هادیان, جواد AU - شولز, هارتویگ AD - دانشجوی دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج AD - استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج AD - دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج AD - دانشیار، پژوهشکدۀ گیاهان و مواد اولیۀ دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران AD - استاد، مؤسسه ‏JKI‏ آلمان، برلین Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 51 IS - 2 SP - 295 EP - 305 KW - اسانس KW - اصلاح آویشن KW - تیمول KW - خصوصیات ژنتیکی DO - 10.22059/ijhs.2019.275826.1600 N2 - آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) یکی از گونه‌های اندمیک ایران است که به‌دلیل داشتن درصد بالای اسانس و همچنین میزان بالای تیمول در اسانس اهمیت دارد و در صنایع دارویی و غذایی استفاده آن رو به گسترش است. به‌منظور ارزیابی خصوصیات ژنتیکی و ترکیب‌پذیری عمومی (GCA)، 12 جمعیت آویشن دنایی از طرح آمیزشی پلی‌کراس استفاده شد. خزانه پلی‌کراس در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 6 تکرار در سال‌های 1393 و 1394 اجرا شد. سپس آزمون نتاج پلی‌کراس در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال‌های 1395 و 1396 در ایستگاه تحقیقاتی گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز دانشگاه تهران واقع در کرج مورد مطالعه قرار گرفت. صفات رشدی و عملکردی، درصد و عملکرد اسانس و میزان تیمول و کارواکرول مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نظر صفات مؤثر در عملکرد مانند ارتفاع بوته، وزن تر و خشک بوته و وزن خشک برگ جمعیت‌های ایلام، اصفهان 2، مرکزی 1 و 2 میزان ترکیب‌پذیری عمومی بالایی را نشان دادند و جمعیت‌های ایلام و ملایر 2 بیشترین ترکیب‌پذیری عمومی را برای درصد اسانس و عملکرد اسانس نشان دادند. به‎طورکلی، نتایج این پژوهش حاکی از تنوع بالای جمعیت‌های مورد مطالعه از نظر خصوصیات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی بود و در نهایت می‌توان از جمعیت های ایلام، ملایر 2، مرکزی 1 و مرکزی 2 جهت ایجاد رقم سنتتیک و یا خزانه ژنتیکی جدید برای گزینش ژنوتیپ های برتر استفاده کرد. UR - https://ijhs.ut.ac.ir/article_77860.html L1 - https://ijhs.ut.ac.ir/article_77860_ff713910c71a70db90fd9e89b18c63b6.pdf ER -