TY - JOUR ID - 58531 TI - بررسی تحمل و سازگاری به تنش خشکی در توده‌های گشنیز (Coriandrum sativum L.) بومی ایران JO - علوم باغبانی ایران JA - IJHS LA - fa SN - 2008-482X AU - عینی زاده, پیمان AU - دهقانی, حمید AU - خدادادی, مصطفی AD - دانشجوی سابق کارشناسی ‌ارشد، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس AD - دانشیار، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس AD - دانشجوی سابق دکتری، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 47 IS - 2 SP - 317 EP - 327 KW - پیشرفت ژنتیکی KW - تحمل به تنش خشکی KW - عملکرد میوه KW - میزان اسانس‌های میوه DO - 10.22059/ijhs.2016.58531 N2 - به منظور بررسی تحمل و سازگاری به تنش خشکی در پانزده تودۀ گشنیز (Coriandrum sativum L.) بومی ایران، سه آزمایش به‌طور جداگانه در شرایط کشتزار در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. در آزمایش‌های اول، دوم و سوم به ترتیب توده‌های گشنیز در معرض آبیاری معمولی، تنش یک‌باره و تنش تدریجی قرار گرفتند. در این تحقیق شمار هفده صفت پدیدشناختی (فنولوژیکی)، ریخت‌شناختی (مورفولوژیکی) و فیزیولوژیکی اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیۀ واریانس مرکب چندمتغیره و تک‌متغیره اختلاف معنی‌دار بین آزمایش‌ها و توده‌ها را از لحاظ تحمل به تنش خشکی نشان دادند. نتایج مقایسۀ‌ میانگین کل آزمایش‌ها به روش کمترین اختلاف‌های معنی‌دار، برای بیشتر صفات تفاوت معنی‌داری را بین آزمایش‌ها نشان داد. بیشترین تأثیر تنش خشکی بر عملکرد میوه بود. نمودار‌های سه‌بعدی مربوط به شاخص میانگین هندسی بهره‌وری برای عملکرد و میزان اسانس‌های میوه نشان داد که تودۀ شمارۀ 10 می‌تواند برای تولید میوه و اسانس در مناطق با خشکی انتهای فصل توصیه شود. بیشترین میزان وراثت‌پذیری عمومی در آزمایش اول برای شمار میوه در هر بوته و در دو آزمایش همراه با تنش برای صفت شاخص برداشت مشاهده شد. با در نظر گرفتن وراثت‌پذیری و درصد پیشرفت ژنتیکی مورد انتظار در صفات شمار و عملکرد میوه، تولید رقم دورگ (هیبرید) برای بهبود این صفات می‌تواند پیشنهاد می‌شود. UR - https://ijhs.ut.ac.ir/article_58531.html L1 - https://ijhs.ut.ac.ir/article_58531_6877a6ac14b05ec1b2507f9ee02ed1c8.pdf ER -