%0 Journal Article %T بررسی فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی فرآورده‌های جانبی اسانس‌گیری ریزوم هیبریدهای زنبق ‏آلمانی (‏Iris germanica L.‎‏)‏ %J علوم باغبانی ایران %I پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران %Z 2008-482X %A قاسمی, قادر %A عیاری, مهدی %A عظیمی, محمدحسین %A عبادی, محمدتقی %D 2022 %\ 12/22/2022 %V 53 %N 4 %P 989-1001 %! بررسی فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی فرآورده‌های جانبی اسانس‌گیری ریزوم هیبریدهای زنبق ‏آلمانی (‏Iris germanica L.‎‏)‏ %K آنتی‌اکسیدان طبیعی %K پساب %K ایرسا %K فیتوشیمیایی %K محصول جانبی %R 10.22059/ijhs.2022.343749.2037 %X گونه­های گیاه ایریس (Iris) به عنوان منبع غنی از ایزوفلاونوئیدها شناخته می­شوند. زنبق آلمانی (Iris germanica L.) یکی از مهم­ترین انواع زنبق­های ریش­دار است، که در طب سنتی با نام ایرسا شناخته می­شود. در این پژوهش، میزان کل ترکیبات فنولی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی پساب به دست آمده در طول فرآیند اسانس­گیری 34 نمونه ریزوم زنبق آلمانی (6 نمونه والد، 27 نمونه هیبرید و 1 نمونه تجاری) اندازه‌گیری شد. نمونه­های زنبق آلمانی از پژوهشکده ملی گل و گیاهان زینتی واقع در شهر محلات جمع‌آوری و نمونه تجاری از بازار خریداری شدند. بعد از استخراج اسانس‌ از پساب در بالن، نمونه­ برداری شد. میزان فنل کل نمونه‌ها به روش فولین­سیکالتیو، فلاونوئید به روش آلومینیوم کلرید و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH و FRAP) اندازه­گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که همه صفات اندازه­گیری شده، تحت تاثیر نوع هیبرید بود که این تاثیر در تمامی صفات معنی‌دار بود (01/0P<). نتایج مقایسه میانگین نشان داد که نمونه­های با رنگ گل­های ارغوانی و بنفش بیشترین میزان فنل و فلاونوئید کل را داشته و به دنبال آن بالاترین میزان فعالیت آنتی­اکسیدانی را دارند. به عبارت دیگر، بیشترین میزان فلاونوئید (22/113 میلی­گرم معادل کوئرستین در گرم وزن خشک) و فعالیت آنتی­اکسیدانی (DPPH) (73/817 میلی­گرم معادل TBHQ در گرم وزن خشک) در نمونه P6 (والد ارغوانی) و بیشترین میزان فنل کل (31/261 میلی­گرم معادل اسیدگالیک در گرم وزن خشک) در نمونه P3 (والد بنفش) مشاهده شد. در کل، پساب حاصل از اسانس گیاه زنبق آلمانی، بعنوان منبعی مناسب و ارزان جهت به دست آوردن آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی می­باشد. %U https://ijhs.ut.ac.ir/article_92294_6a65c11224ef68ffc4a8302dea638a4a.pdf