%0 Journal Article %T ارزیابی اثر گرد و غبار بر ترکیبات شیمیایی میوه خرمای مضافتی (مطالعه موردی منطقه سراوان)‏ %J علوم باغبانی ایران %I پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران %Z 2008-482X %A امرا, محمد عثمان %A رمرودی, محمود %A راشکی, علیرضا %A گلوی, محمد %A جباری, میترا %D 2022 %\ 08/23/2022 %V 53 %N 2 %P 371-379 %! ارزیابی اثر گرد و غبار بر ترکیبات شیمیایی میوه خرمای مضافتی (مطالعه موردی منطقه سراوان)‏ %K خرما %K کیفیت %K گرد و غبار %K بلوچستان %R 10.22059/ijhs.2021.324559.1935 %X گرد و غبار از ویژگی‌های اجتناب­ناپذیر اقلیمی ایران محسوب می‌شود. امروزه یکی از معضلات کشاورزان مناطق خرماخیز تأثیر گرد و غبار بر درختان خرما است. این پژوهش، جهت بررسی اثر گرد و غبار بر ترکیبات شیمیایی میوه خرمای مضافتی در سه منطقه سراوان، جالق و روتک از توابع شهرستان سراوان در استان سیستان و بلوچستان در سال­های 1395 و 1396 انجام گرفت. در هر یک از سه منطقه تعداد 5 نخلستان و درون هر نخلستان تعداد 5 اصله درخت خرما که از نظر صفاتی مانند سن (هشت ساله)، ارتفاع و تعداد سال‌های باروری (سال سوم باروری) در شرایط یکسانی بودند، انتخاب و جهت نمونه­برداری علامت­گذاری شدند. از گرده مضافتی منطقه سراوان برای باروری همه نخل­ها استفاده شد. پس از رسیدگی میوه خرما از هر نخل نمونه­برداری انجام و مواد جامد محلول، قندکل، pH و نیز عناصر غذایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم بررسی گردید. تجزیه آماری صفات برآورد شده در طی دو سال متوالی بر اساس طرح آشیانه­ای انجام شد. نتایج نشان داد اثر منطقه (میزان گرد و غبار) بر صفات مورد بررسی معنی­دار بود. در منطقه روتک با میزان گرد و غبار زیاد، قند کل به مقدار 16/26 درصد کمتر از منطقه سراوان با میزان گرد و غبار کم برآورد گردید. درصد عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در منطقه سراوان با میزان گرد و غبار کم به ترتیب 49/0، 68/0 و 48/1، و در منطقه روتک با میزان گرد و غبار زیاد به ترتیب 32/0، 49/0 و 24/1 برآورد گردید. از آنجایی که سه منطقه از لحاظ میزان گرد و غبار متفاوت بودند، می­توان گفت بروز پدیده گرد و غبار باعث کاهش مواد مغذی میوه خرمای مضافتی و لذا کاهش کیفیت و بازارپسندی آن می­گردد. %U https://ijhs.ut.ac.ir/article_89525_2b1d40c2c822829cd906bfb1096ab5b2.pdf