%0 Journal Article %T اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و کوددهی بر عملکرد و ترکیبات اسانس نعناع فلفلی (‏Mentha piperita ‎L.‎‏)‏ %J علوم باغبانی ایران %I پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران %Z 2008-482X %A ابراهیمی اسبورزی, حسین %A مدرس ثانوی, سید علی محمد %A باغبانی آرانی, ابوالفضل %A کرمی برزآباد, رضوان %D 2021 %\ 11/22/2021 %V 52 %N 3 %P 663-675 %! اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و کوددهی بر عملکرد و ترکیبات اسانس نعناع فلفلی (‏Mentha piperita ‎L.‎‏)‏ %K آزوکمپوست %K اجزای اسانس %K اوره %K تنش خشکی %K ورمی‌کمپوست %R 10.22059/ijhs.2021.308165.1837 %X به‌منظور بررسی اثرات تنش کم‌آبی و انواع کودهای نیتروژن بر عملکرد ماده خشک و اسانس و ترکیبات آن در گیاه نعناع فلفلی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1397 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه رژیم آبیاری (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه و به‌ترتیب بعد از تخلیه 25، 40 و 55 درصد آب قابل‌ استفاده در منطقه‌ ریشه) به‌عنوان عامل اصلی و شش تیمار کودی بر اساس نیتروژن موردنیاز گیاه به‌عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد بالاترین عملکرد ماده خشک و اسانس (74 و 33/3158 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری بعد از تخلیه 25 درصد رطوبت قابل استفاده خاک و با کود اوره حاصل گردید و تنش کم‌آبی شدید سبب کاهش 44 درصدی عملکرد ماده خشک و اسانس گردید. در این تحقیق 36 ترکیب در اسانس شناسایی گردید که بیشترین درصد مربوط به ترکیبات منتول، منتون، منتوفوران، پیپریتون و منتول استات بود. تنش کم‌آبی (آبیاری بعد از تخلیه 40 و 55 درصد رطوبت قابل استفاده خاک)، سبب افزایش کیفیت اسانس (افزایش منتول و منتون و کاهش منتوفوران و پولگون) گردید. همچنین کاربرد همه انواع کود نیتروژن، علاوه بر افزایش کیفیت اسانس سبب افزایش عملکرد اسانس نیز گردید. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت تنش آبی متوسط همراه با کاربرد کود نیتروژن (خصوصا اوره به‌تنهایی و یا به‌صورت تلفیقی با ورمی‌کمپوست)، سبب افزایش کیفیت اسانس نعناع فلفلی گردیده است. افزایش کیفیت اسانس در اثر تنش کم‌آبی، باعث کاهش عملکرد اسانس گردید. %U https://ijhs.ut.ac.ir/article_85710_69b1be5b14852a406e9ebfd2c4d86492.pdf