%0 Journal Article %T بررسی نحوۀ توارث زمان گلدهی در کاهو (Lactuca sativa L.) با استفاده از روش تجزیۀ میانگین نسل‌ها %J علوم باغبانی ایران %I پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران %Z 2008-482X %A ایمانی, محمد رضا %A حسین زاده, عبدالهادی %A حسندخت, محمد رضا %A نقوی, محمد رضا %A چوکان, رجب %D 2017 %\ 12/22/2017 %V 48 %N 3 %P 681-688 %! بررسی نحوۀ توارث زمان گلدهی در کاهو (Lactuca sativa L.) با استفاده از روش تجزیۀ میانگین نسل‌ها %K تغییر اقلیم %K گلدهی زودهنگام %K محرک گلدهی %R 10.22059/ijhs.2017.209742.1031 %X یکی از اثرگذاری‌های تغییر اقلیم و گرم شدن هوا، بر تولید سبزی‌های برگی، گلدهی زودهنگام (بولتینگ) است. به‌منظور بررسی نحوۀ توارث این پدیده و زمان گلدهی، چهار رگه (لاین) از توده‌های محلی کاهو شامل شیرازی (دو رگه)، زیره‌ای و سیاه با زمان گلدهی متفاوت، تلاقی و نسل‌های F1، F2، BC1p1 و BC1p2  به دست آمد. نشاهای هر تلاقی در دو آزمایش جداگانه و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و صفات زمان گلدهی، وزن محصول (هد)، شمار برگ و طول بزرگ‌ترین برگ خارجی یادداشت‌برداری شد. نتایج تجزیۀ میانگین نسل‌ها نشان داد، در همۀ صفات مدل افزایشی-غالبیت کفایت نکرده و عامل‌های دیگری از جمله اثر متقابل غیرآللی (اپیستازی) در کنترل صفات مؤثر است. اثر افزایشی و غالبیت معنی‌دار، اما اثر غالبیت تأثیر بیشتری داشت. همچنین اثر اپیستازی افزایشی در افزایشی و غالبیت در غالبیت بر صفات مؤثر بوده است. برای تعیین شمار عامل‌های مؤثر در زمان گلدهی از نحوۀ تفرق صفت در نسل F2 استفاده و شمار دو ژن دخیل در کنترل زمان گلدهی تأیید شد. نتایج نشان داد، رگه‌های دیرگلدۀ به‌دست‌آمده از توده‌های سیاه و زیره‌ای محصول‌ و سرهای با کیفیت و کمیت بهتری نسبت به رگه‌های زود گلدۀ حاصل از تودۀ شیرازی تولید کردند. به‌طورکلی با توجه به اینکه دیرگلدهی با صفات مهم شمار برگ و وزن محصول همبستگی بالایی دارند، انتظار می‌رود که نژادگان (ژنوتیپ)های انتخابی دیرگل‌دهنده ظرفیت خوبی از نظر بروز این صفات داشته و در برنامه‌های اصلاحی از آن‌ها استفاده شود. %U https://ijhs.ut.ac.ir/article_64530_09cc6c415e8ce921d57faee2bb911096.pdf